برای بختگان

سید علیرضا (فاضل) کشفی، کوهنورد استهبانی با شعار "نجات بختگان، نجات زندگی" در مسیر صعود به قله 7105 متری کورژنوسکایا تاجیکستان

تا به امروز 30 تیرماه 95 به دلیل وضعیت نامناسب جوی، صعود متوقف شده است و تیم در روستای جیرگیتال اطراق کرده اند.

بختگان بر فراز قله ها فریاد دادخواهی سر می دهد!

سید علیرضا کشفی بختگان را بر فراز قله ی 7105 متری کورژنوسکایا فریاد خواهد زد.

در صعود پیش روی این کوهنورد استهبانی که در کشور تاجیکستان انجام خواهد شد، فریاد دادخواهی دریاچه بختگان بلند خواهد شد. در این مورد بیشتر خواهم نوشت.

اعتراض مردم ماهفَرُّخان به حفر چاه

امروز نوزدهم تیرماه 95 مردم روستای ماهفرخان در ساختمان خدمات کشاورزی روستای خود تجمع کردند و اعتراض خود را نسبت به حفر چاه کمکی -برای باغات دهستان خیر- در این روستا ابراز داشتند. به درخواست مردم ضیایی بخشدار رونیز در بین آن ها حاضر شد و دغدغه های آن ها را شنید و قول رسیدگی داد. این تجمع به دور از هر گونه خشونت و جدال، پس از ساعتی با نوشتن صورتجلسه و قول آقای بخشدار برای رسیدگی، به پایان رسید.

دستگاه حفاری هنوز در موقعیت مستقر می باشد!

لازم به یادآوریست که دهستان خیر در کنار دریاچه ی بختگان قرار دارد.

و باز هم تنش آبی در استهبان

بنا بر گزارش یکی از اعضاء دیده بان استهبان در دهستان خیر:

"جهاد کشاورزی شهرستان قصد حفر یک حلقه چاه کمکی به باغات انجیر و سیاه درختان خیر، در مرکز روستای ماهفرخان را دارد که  اهالی روستا نسبت به مکان حفر چاه معترض (هستند) و مراتب اعتراض خود را با نوشتن طومار اعلام نمودند."

این طومار دیروز چهارشنبه در محل برگزاری نماز عید فطر به امضاء اهالی رسیده است.

پیامدهای اعمال سیاست های آبی نادرست و سوء مدیریت در حوزه آب در طی دهه های اخیر را هم اکنون در سرتاسر ایران زمین می بینیم. با ادامه روند فعلی و عدم برنامه ریزی صحیح برای کنترل منابع آب و پیشگیری از تاراج آن، نابودی این سرزمین را تسریع خواهد کرد. هم اکنون مردم به "بحران آب" باور پیدا کرده اند و دولت باید از این ظرفیت عظیم اجتماعی برای رسیدگی به بحران استفاده نماید و کشور را از این برزخ وحشتناکی که به آن دچار شده است، برهاند.

دریاچه ی بختگان منشا حیات منطقه ی ماست. چرا ما به این موضوع بی توجهیم؟

چرا مسئولین ما تلاشی برای احیاء آن نمی کنند؟

بختگان دومین دریاچه بزرگ ایران است ولی چرا برعکس دریاچه ارومیه توجهی به آن نمی شود؟

خانم ابتکار، دلیل بی توجهی شما چیست؟! آیا اطلاعی از آمار شیوع سرطان و بیماری های دیگر در حاشیه بختگان دارید؟ آیا اصلا برایتان مهم است؟!

به هر روی تنش های آبی فعلی نتیجه ی عملکرد مسئولان و بی توجهی مردم در دهه های اخیر است و حالا که می دانیم راه اشتباه رفته ایم باید در صدد اصلاح برنامه و جلوگیری از آسیب بیشتر کشور باشیم.

ما می خواهیم باز هم پرواز فلامینگوها و چنگرها را بر فراز دریاچه بختگان ببینیم. بیایید دست در دست هم برای تحقق این آرزوی دست یافتنی تلاش کنیم.

به امید آن روز

انجیر و ادامه زندگی ...

در مکالمه ای در تلگرام دوستی پرسش زیر را مطرح کرد: تا چه میزان حفظ انجیرستان با صرف آب های زیر زمینی به نفع شهرستان ما خواهد بود؟ چقدر آبی کردن درختانی که دیم کاشته و سال ها نگهداری شده اند (حتی با وجود خشکسالی) منفعت مردم شهر را بدنبال خواهد داشت؟ جناب آقای حاجی باقری آیا آماری مبنی بر سود آور بودن محصول انجیر در استهبان با هزینه آب های زیر زمینی وجود دارد؟

 

چند نکته به اندازه ی بضاعت عرض می کنم.

-پرورش انجیر استهبان در طی چند سده گذشته دیم بوده است. اما چند سالی است که باغداران به بهانه خشکسالی، به آبیاری روی آورده اند. قرار بر این بوده است تا آبیاری کمکی و در شرایطی که میزان بارندگی تا پایان بهمن ماه کمتر از 200 میلیمتر باشد، انجام شود. انجام آبیاری در طی سال های گذشته، بیماری های جدیدی مثل "موزائیک" هم به همراه داشته است و به دلیل استفاده از آفت کش ها و سموم، به زودی ارگانیک بودن محصول زیر سوال خواهد رفت و این یعنی احتمال کاهش تقاضا و صادرات در آینده که به بازار فروش محصول ضربه خواهد زد.

-در کشور ما آبیاری به صورت غرقابی انجام می شود که روشی سنتی است، تنها ۳۵ درصد بازدهی دارد، و این بدان مفهوم است که ۶۵ درصد از آب گرانبهای مصرفی هدر می رود!

-برداشت از منابع آب زیرزمینی از بحران گذشته است. (مرز بحران حدود ۴۰ درصد است و ما ۷۵ درصد از منابع آب زیرزمینی کشور را برداشت کرده ایم!) این روند به مرور زمان نطارت و کنترل بر آب را بیشتر خواهد کرد و درختانی که به آبیاری عادت داده شده اند، ضربه خواهند خورد و احتمال خشکی آن ها نیز می رود.

-فارس مقام دوم کشور برای تراز منفی آب را دارد. یعنی میزان بارش ها و میزان برداشت ها در فارس همخوانی ندارد. (خودکفایی در گندم ایده ای فاجعه بار بود.) پس روز به روز آب کمتری در اختیار داریم.

-بیش از ۱۰ تالاب و دریاچه در فارس خشکیده اند و این یعنی میزان بارش های کمتری خواهیم داشت.

-ایجاد فروچاله در ایج هشداری جدی و دردناک بود. سفره های زیرزمینی در حال نابودی کامل هستند و برگشت ناپذیر! فروچاله ها آخرین نشانه های بیابانزایی هستند و مفهوم این جمله آن است که فارس بیابانی خواهد شد.

-مرکز تحقیقات انجیر راهکارهای زیادی برای حفظ درختان در شرایط فعلی ارایه کرده اند اما گوش شنوایی سراغ دارید؟! راه اندازی و هزینه در این مرکز وقتی کسی به داشته ها و تحقیقاتش وقعی نمی نهد، چه فایده ای دارد؟

احتمالا راه گریز از فاجعه و تصمیم نهایی برای ماندگاری ما در نکات فوق نهفته است.

-تامین معیشت برای مردم بسیار بسیار مهم است اما متاسفانه همه به دنبال تولید بیشتر و کسب سود زیادتر هستند و این هم با صرف آب زیاد به دست می آید. با به کارگیری راهکارهای سنتی قدیمی و راهکارهای جدید که مرکز تحقیقات ارائه کرده است، می توان هم درختان انجیر را حفظ نمود و در این شرایط بحرانی هم مصرف آب کمتری داشت، به شرطی که به دنبال سود بیشتر نباشیم.

-در حال حاضر آب به صورت یک کالا خرید و فروش می شود و نظارتی هم بر آن نیست. این معضل تنها عده ای را فربه تر و ثروتمندتر می کند. یادمان باشد آب سرمایه ملی است نه دارایی اشخاص خاص!

-بنده از نیاز واقعی آب مصرفی برای هر درخت انجیر یا تولید هر کیلوگرم انجیر اطلاعی ندارم اما مثالی در مورد تولید پسته بخوانید. در طی سال های اخیر حدود ۵ میلیارد دلار ارز به واسطه ی فروش پسته به کشور وارد شده است. میزان آب مجازی مصرفی برای تولید این میزان پسته، حدود ۸ میلیارد دلار بوده است. و این به معنی ۳ میلیارد دلار ضرر غیر قابل جبران است. اگر آب را بسته بندی کرده و فروخته بودند، سود بیشتری داشت.

-امروز فروش آب در اختیار تعداد اندکی از افراد و ارگان هاست که با عدم نظارت و یا چشم پوشی، فروش آب ادامه دار است وگرنه کدام عقل سلیم خواستار این گونه خودزنی است؟!

شعری برای بختگان

دلم میسوزد از وقتی که بخت بختگان گم شد

و در نا باوری دیدم کلید آسمان گم شد

کنار سفره ای که قرن ها خوردند اجدادم

به بختم بختگان خشکید و در آن بوی نان گم شد

و از سد درودزن تا به نیزارِ تن نیریز

هزاران چشمه ی پر آب، صد رود روان گم شد

چه شد آن عطر شالیزار و آوای تر باران

که در آن زخم بی درمان هزاران استخوان گم شد

چه شد پرواز آهو بره های کوچ پائیزی

که روزی آمد و در فصل رفتن بی نشان گم شد

چه شد آن عطر گندمزار و های و هوی آبادی

و شور و شوق بی پایان هر پیر و جوان گم شد

محمد ضیائی پور استهبان

امامان جماعت به یاری بختگان خواهند آمد.

اولین جلسه ای که برای رسیدگی به وضعیت اسفبار دریاچه بختگان و با حضور ائمه جماعات شهرستان های اطراف بختگان برگزار شد، آذرماه 94 در خرامه برپا شد. در آن جلسه که تعدادی از کارشناسان اداره کل محیط زیست فارس، ائمه جماعات را همراهی می کردند، از نزدیک این فاجعه زیست محیطی را مشاهده کردند و اطلاعاتی در این مورد را از کارشناسان امر به دست آوردند. در آن جلسه مقرر شد تا امامان جماعات شهرستان ها، در راستای آگاه سازی مردم و مسئولان از تریبون نماز جمعه اهمیت موضوع را تشریح نمایند.

در ادامه آن جلسه و پس از پیگیری هایی که از بهمن ماه گذشته صورت گرفت، بالاخره دومین جلسه، امروز23 خردادماه 95 در دفتر امام جمعه استهبان برگزار شد. دکتر صوفی، دکتر زمان پور و مهندس محمدی از طرف اداره کل محیط زیست استان، مهندس صفایی رییس اداره محیط زیست استهبان به همراه سیروس زارع مسئول گروه احیاکنندگان تالاب کمجان و تعدادی از گروه ها و فعالان محیط زیست شهرستان از جمله حاضرین در جلسه بودند. در ابتدا دکتر صوفی در رابطه با وضعیت بارش های حوزه آبریز بختگان و روند خشکی دریاچه توضیحاتی را ارائه دادند. اطلاعات آماری و بررسی های میدانی ایشان واقعیت های تلخی را به همراه داشت که در صورت عدم توجه به آن ها وضعیت را بسیار وخیم تر از آن چه هست خواهد کرد. سپس دکتر زمان پور از آموزه های دینی ما گفتند و این که متاسفانه ما توجهی به نظام قانونمند طبیعت نداریم و بی مهابا در آن دست می بریم. ایشان هم چنین از اهمیت اکولوژیکی منطقه صحبت کردند و این که چرا نباید با اجرای راهکارهایی مانند تغییر کشت، گامی برای بهبود حال دریاچه برداشت؟

پس از آن حجه الاسلام خاوری امام جمعه استهبان، ضمن تشکر از حضور کارشناسان و میهمانان، به عنوان نمونه به کشت ذرت اشاره کردند که گیاهی با مصرف بالای آب است و همانند دیگر محصولات مثل گندم می تواند آب بسیار زیادی را به خود اختصاص دهد! ایشان هم چنین به پیگیری های شهرستان برای جایگزینی این محصول با محصولی کم مصرف اشاره کردند. امام جمعه استهبان در خصوص حفر چاه های زیادی که در اطراف بختگان حفر شده اند -که بسیاری از آن ها پس از تصویب مجلس در سال 89، دارای مجوز شدند و یکی از عوامل خشکی دریاچه هستند- صحبت کردند. در پایان حجه الاسلام خاوری خواستار ایجاد یک نهضت مردمی برای احیاء بختگان شدند و این که باید فریاد بختگان و مردمانش را به گوش مسئولان رسانید.

کارگاه هایی برنامه ریزی شده اند تا با حضور کارشناسان در روستاها و شهرهای اطراف دریاچه های طشک و بختگان، بتوان اهمیت حفاظت از محیط زیست و وجود دریاچه طشک و بختگان و کمجان را به مردم شناساند و از پتانسیل خودِ مردم برای احیاء دریاچه بختگان بهره مند شد.

کارگاه آموزشی "نجات بختگان"

گروه مردمی دیده بان استهبان به همراه گروه احیاکنندگان تالاب بین المللی کمجان کارگاهی با عنوان«نجات بختگان» در استهبان برگزار کردند.  هدف آن بود تا مردم با آسیب‌ها و پیامدهای منفی خشک شدن دریاچه بختگان آشنا شوند. با خشک شدن تالاب بختگان، نه تنها بر محیط زیست طبیعی لطماتی وارد شد بلکه محیط زیست انسانی را نیز تحت الشعاع خود قرار داد. بر همین اساس فعالان محیط زیست دست به کار شدند تا مردم را با آسیب‌های ناشی از این خشکی بیشتر آشنا کنند. گزارشی در این مورد را در خبرگزاری مهر بخوانید.

پخش فیلم مستند

مادرکُشی

پنجشنبه 30 اردیبهشت           ساعت 8:30 شب              پارک آبشار

دردسرهای انتقال بین حوضه‌ای آب استهبان

گفت و گویم با خبرگزاری مهر در مورد انتقال آب چاه های علی آباد

چندی پیش تصمیم گرفته شد برای حل بخشی از مشکلات آب شرب مردم شهرستان فسا که با شهرستان استهبان در شرق فارس با یکدیگر هم‌مرز هستند چند حلقه چاه در استهبان حفر و آب آن به فسا منتقل شود. این در حالیست که مردم  استهبان اعتقاد دارند خودشان با کمبود آب شرب دست و پنجه نرم می کنند و بیشتر از مردم فسا به این آب نیاز دارند. گلایه های مردم استهبان در این رابطه تا جایی پیش رفت که مردم این شهرستان در تجمعی که طی هفته‌های اخیر رخ داد نسبت به توقف طرح تاکید کنند. در این رابطه یکی از کنشگران و فعالان محیط زیست شهرستان استبهان پیرامون جزئیات این انتقال بیان کرد: چند سال پیش برای تامین آب شرب فسا مجوز بهره برداری از چاه های آب استهبان صادر می شود  و سه حلقه چاه کار انتقال آب را انجام می دادند...

ادامه گفت و گو را در خبرگزاری مهر بخوانید.