نوروزتان مبارک!

طرح "ساعت زمین" چیست؟

ساعت زمین

ساعت زمین یک رویداد جهانی سازماندهی شده توسط صندوق جهانی طبیعت (به انگلیسی: World Wide Fund for Nature‏) است و در آخرین شنبه ماه مارس هر سال برگزار می شود. خانواده ها و کسب و کار با خاموش کردن چراغ ها و سایر دستگاه های الکتریکی غیر ضروری خود به مدت یک ساعت آن را یادآوری می کنند و آرمان نخست این اقدام این است که آگاهی درباره تغییرات آب و هوایی و نیاز به مصرف محتاطانه انرژی در جهان ابقا شود. این رویداد برای اولین بار در سیدنی استرالیا توسط Leo Burnett و صندوق جهانی طبیعت (wwf) در حالی برگزار شد که نزدیک به 2.2 میلیون نفر در آن شرکت کردند و چراغ های غیر ضروری خود را خاموش کردند. به دنبال این حرکت شهرهای دیگر دنیا نیز به این رویداد پیوستند و در روز 23 مارچ سال 2008 از ساعت 8:00 شب تا 9:30 این رویداد را به ثبت رسانیدند.

پیشینه

با توجه به یافته های علمی سازمان wwf استرالیا با آژانس تبلیغاتی لئو برنت در سیدنی به بحث و ایده پردازی در مورد تغییرات آب و هوایی اقدام نمودند. این ایده در سال 2006 بزرگتر و پیشرفته تر شد که بعنوان یک تلنگر بزرگ از آن قلمداد شد. Wwf استرالیا بهمراه شهردار سیدنی و یک کمپانی بزرگ چندرسانه ای توافق کردند که از این رویداد حمایت کنند و در سال 2007 ساعت زمین در 31 مارچ ساعت 7:30 در سیدنی استرالیا برگزار گردد.

برگرفته از وبگاه رسمی ساعت زمین

روز جهانی رودخانه ها

روز جهانی حفاظت از رودخانه‌ها

14 مارچ (23 یا 24 اسفند) به عنوان "روز جهانی حفاظت از رودخانه‌ها در برابر سدسازی" نامیده شده است. سدهای ساخته شده آن چنان آورد رودخانه‌ها را در پایین دست کم کرده اند که تالاب های زیادی را به نابودی کشانده و به تبع آن، به کشاورزی‌ها و باغ‌داری‌ها و ...‌ مناطق پایین دست آسیب های جبران ناپذیری وارد کرده اند. بسیاری از این سدها مثل سد سیوند سرمایه های گزافی از مملکت را به باد دادند و نه تنها هیچ آبی در پشت آن وجود ندارد، بلکه عامل خشکی تالاب بختگان نیز شد. روستاها و کانون های جمعیتی بسیاری به همین دلیل تخلیه و خالی از سکنه شدند و هزاران نفر آواره شدند.

همه می دانیم که ایران بر روی کمربند خشک جهان قرار گرفته است. ایران و کلا خاورمیانه بیشتر از کشورهای دیگر در معرض تهدیدات ناشی از تغییرات اقلیمی و گرم شدن کره‌ی زمین قرار دارد. ما ناگزیریم تا واقعیتی به نام بحران آب را جدی بگیریم و دولت ها نیز باید برای کاستن از آسیب های این بحران، برنامه ریزی کنند. باید دخالت در سامانه ی طبیعی رودخانه ها را کاهش دهیم و مدیریت منابع آب و الگوهای مصرف آب را اصلاح نماییم.

عنوان "سومین کشور سدساز جهان" زیبنده ی ایران زمین نیست. روز جهانی رودخانه ها مجالی است برای این که بتوانیم توجه دولتمردان و جامعه را به آسیب های وارد شده به رودخانه ها جلب نماییم و سدها را به عنوان عاملان مخرب زیست بوم کشور نقد نماییم.

گیاهانی که رو به انقراضند.

برداشت های بی رویه سبزی های کوهی شروع شد!

دشت ها و کوه های استهبان سرشار از گیاهانی است که از قابلیت‌های گوناگونی در زمینه‌های خوراکی، دارویی یا علوفه‌ای برخوردار هستند. کوه های استهبان از جمله مناطقی است که از نظر تنوع گیاهان به ویژه گیاهان دارویی بسیار غنی می باشد. بُن سرخ، آنغوزه، سیدَر، کَنگر، گاوزبان، بابونه، نوند مریم و ... از این نمونه گیاهانند اما متاسفانه در دهه ی اخیر برداشت های بی رویه و بهره برداری های نامناسب از این موهبت های خداوندی، برخی گونه ها را در خطر نابودی قرار داده است. هر ساله و با آغاز بهار و رویش این گیاهان ارزشمند، افراد زیادی (که چند سالی است غیر بومی ها نیز به آنها اضافه شده اند.) با ریشه کن کردن این گونه های خوراکی یا دارویی و فروش آن ها در بازار، سود فراوانی را به دست می آورند. در چند سال اخیر این برداشت ها به شدت افزایش یافته است که تاثیرات غیر قابل جبرانی را به اکوسیستم منطقه و بقای گونه ها وارد خواهد ساخت. برداشت های حریصانه ای که عمدتا هم همراه با ریشه کنی است، باعث از بین رفتن پوشش گیاهی و رویشگاه این گونه ها، فرسایش خاک و به هم خوردن تعادل زنجیره غذایی خواهد شد. این ها بعضی از پیامدهایی جبران ناپذیری هستند که در حال وقوع اند.

برای کاهش این اثرات زیانبار راهکارهای مختلفی پیشنهاد شده است که می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:

-کشت و توسعه این گیاهان در مناطق مختلف و انتقال آنها به سایر نقاط و بیان ضرورت رشد و نمو آنها در مراتع

-مسدود کردن مسیرها و جاده‌های منتهی به این مناطق در فصل بهار

-اجرای جدی‌تر قوانین موجود

-آموزش صحیح درباره چگونگی و زمان چیدن گیاهان

-بازگو کردن اهمیت این گیاهان برای اهالی منطقه

-اطلاع‌رسانی در نشریات

به دلیل استقبال بیشتر مردم از این گیاهان در طی چند سال گذشته، می‌توان با استفاده از شیوه های صحیح بهره‌برداری، آنها را با قیمت واقعی و در زمان مناسب به دست مردم رساند و یا برای پرورش این گیاهان اقدام کرد. به هر روی ادارات منابع طبیعی و محیط زیست باید بیش از پیش مترصد و مراقب عرصه های طبیعی باشند. بی تردید بسیاری از مردم و نیز گروه های زیست محیطی پشتیبان آن ها خواهند بود.

نابودی مراتع و جنگل ها

آمریکا یا بُزها، مسئله این است!

بُز هر گیاهی را می خورد. بُز گاهی از خوردن کاغذ و برخی زباله ها هم چشم پوشی نمی کند. از شاخه و برگ های درخت ها، درختچه ها و گیاهان علفی تغذیه می کند. این حیوان با ایستادن روی دو پای عقب خود از برگ شاخه های بالایی درختان استفاده می کند. علف ها را از سطح خاک و از روی ریشه جدا می کند. بُز باعث فقیر شدن و حتی از میان رفتن مراتع و جنگل ها، نابود شدن پوشش گیاهی، افزایش فرسایش خاک و در نتیجه تخریب محیط زیست می شود. شاید بتوان بُز را زیان آورترین حیوان به شمار آورد. این حیوان تقریبا کلیه ی شاخه های سبز نهال ها را از بین می برد. گاهی شاخه های جوان را تا ارتفاع قابل ملاحظه ای می خورد. چرای بی رویه بُزها یکی از دلایل کاهش پوشش گیاهی می باشد.

برای شاهد این ادعا می توان از مراتع و جنگل های کوه تودج (استهبان) بازدیدی کرد. مراتع و جنگل های کوه تودج زمانی جزء غنی ترین مراتع کشور بود، اما چرای بی رویه ی دام (به ویژه بُز)، تصرف اراضی، آتش سوزی و ... تاثیرات وحشتناکی بر دوام و پایداری آن گذاشته است. کارشناسان معتقدند که امروزه چرای دام  در ایران 5 برابر توان اکولوژیک کشور است. بدین ترتیب نیازی به دشمن خارجی نخواهیم داشت. متاسفانه ادامه این روند فرجامی جز نابودی کشور را به ارمغان نخواهد آورد.

شاید بهتر باشد آمریکا را ول کنیم و بُزها را بچسبیم!!!

15 اسفند روز درختکاری

روز درختکاری

امروز 15 اسفند 94 دانش آموزان دبستان محیط زیستی یار مهربان "روز درختکاری" را گرامی داشتند. از قبل گودال هایی برای نهال کاری توسط شهرداری در بلوار سرداران آماده شده بود. ادارات منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست استهبان نیز همراهان برنامه بودند. قبل از اجرای برنامه نکاتی در مورد درخت و علت درختکاری عنوان شد. دانش آموزان نیز دانش خود در مورد چرایی درختکاری را بیان کردند. مهندس علیشاهی رئیس اداره منابع طبیعی نیز صحبت کوتاهی در مورد حفاظت از جنگل ها و طبیعت بیان کردند و در ادامه کتاب "همیار طبیعت" توسط همکار ایشان و از طرف آن اداره به دانش آموزان اهداء گردید.

جا دارد از شهردار محترم به دلیل همکاری های بی دریغ و نیز روسای ارجمند ادارات منابع طبیعی و محیط زیست استهبان، آقایان علیشاهی و صفایی به خاطر همکاری و حضور خود و کارکنانشان قدردانی گردد.

برگزاری روز جهانی حیات وحش

برگزاری روز جهانی حیات وحش در دبستان یار مهربان

12 اسفند ماه هر سال را "روز جهانی حیات وحش" نامیده اند. دانش آموزان دبستان محیط زیستی یار مهربان این روز را با شناخت گونه ای از سم داران به نام "قوچ" گذراندند و گرامی داشتند. توضیحاتی در مورد ویژگی های این پستاندار زیبا به دانش آموزان و آموزگاران این مدرسه ارائه شد. آنها با ویژگی های قوچ، محل زندگی، عادات غذایی، مشخصات ظاهری، تشخیص سن، دشمنان طبیعی و ... آشنا شدند. بچه ها از نزدیک یک راس قوچ وحشی را دیدند، لمس کردند و این آفریده ی زیبای خداوندی را با زبان کودکانه ی خود ستودند.

هم چنین در مورد علت های کاهش جمعیت این گونه در کشور توضیحاتی داده شد. یکی از مهم ترین عامل این افت جمعیتی "شکار" است.

روز جهانی حیات وحش

12 اسفند روز جهانی حیات وحش

بر اساس پیشنهاد ارائه شده در شانزدهمین نشست متعهدین کنوانسیون منع تجارت جهانی گونه های در معرض خطر انقراض (سایتیس)، در سال ۲۰۱۳ به سازمان ملل متحد، این سازمان طی نشست عمومی خود در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۳، روز سوم ماه مارس (۱۲ اسفند) مصادف با تاریخ پذیرش کنوانسیون سایتیس در سال ۱۹۷۳ را به عنوان روز جهانی حیات وحش معرفی کرده است. در اعلامیه صادره از سوی این کنوانسیون از کشورها خواسته شده تا براساس اهمیت گونه های مختلف گیاهی و جانوری اقداماتی را برای افزایش آگاهی عمومی و معرفی این روز به انجام برسانند.

تنوع یا غنای گونه‌‌ای، شبکه‌ای از همه موجودات زنده، اعم از گیاهی و جانوری است و انواع جانوران، گیاهان و موجودات تک سلولی را در بر می گیرد. گونه ها علاوه بر آنکه نیازهای ضروری و اولیه انسانها نظیر خوراک، پوشاک ، مسکن و دارو را فراهم می آورد، می‌توانند بر سلامت و شادابی روح و جسم، رونق اقتصادی و پیشرفت روزافزون جامعه بشری و پایداری محیط زیست جهان نقش داشته باشد.

امروزه دیگر مفاهیمی چون سلاح و تجهیزات نظامی، حرف آخر را در تامین امنیت ملی نمی‌زنند و در دنیایی که کشورها برای دسترسی به منابعی چون آب در تقابل با یکدیگر هستند، ابعاد و ارزش‌های مهم تنوع‌زیستی را نمی‌توان نادیده گرفت. از طرفی دیگر تنوع زیستی، میراث ارزشمندی است که بشر آن را از نسل‌های قبل به امانت گرفته است و باید به نسل‌های بعد بسپارد و حفاظت از آن، ریشه در اخلاق، فرهنگ و اعتقادات ملت‌ها دارد. نحوه برخورد انسان با محیط زیست، رابطه نزدیکی با فرهنگ و ارزش‌های اخلاقی در ادیان و جوامع گوناگون دارد. در بیشتر مذاهب، از جمله دین اسلام احترام به طبیعت و حفاظت از گونه‌های زیستی موجود در آن، مورد توجه و جزء تعالیم دینی محسوب می‌شود. این امر در فرهنگ‌های بومی و جوامع پایبند به اعتقادات سنتی نیز مورد توجه قرار دارد.

متاسفانه امروزه به دلیل بدرفتاری انسان با طبیعت پیرامون خود‌، روند انقراض گونه‌های زیستی با سرعت نگران کننده‌ای افزایش یافته است و با حذف هر گونه جانوری از چرخه طبیعت و از دست رفتن نقش او در پایداری محیط زیست، کره خاکی یک قدم به سوی نابودی پیش خواهد رفت.

فهرست گونه های جانوری مهره دار در معرض خطر انقراض کشور ایران در ۲۰۱۳

رده پستانداران:

منقرض شده (EX) : شیر ایرانی (در ایران) و ببر مازندرن

بحرانی (CR) : یوزپلنگ آسیایی

در معرض خطر انقراض (EN) : نهنگ آبی، گوزن زرد ایرانی، گورخر آسیایی، فک خزر، نهنگ باله ای

آسیب پذیر (VU) : کل و بز، آهو، خفاش انگشت دراز، قوچ و میش ارمنی، نهنگ اسپرم، خفاش نعل اسبی، خرس سیاه آسیایی ، زرده پر، پورپویز بی باله، گاو دریایی، آهوی کوهی

رده پرندگان:

بحرانی (CR) : دال پشت سفید، درنای سیبری، گیلانشاه خالدار، خروس کولی دشتی

در معرض خطر انقراض (EN) : سسک خوزی، عروس غاز، بالابان، اسکوتر بال سفید، کرکس مصری، اردک سرسفید

آسیب پذیر (VU) : غاز پیشانی سفید کوچک، عقاب خالدار بزرگ (عقاب تالابی)، عقاب شاهی، تلیله بزرگ، هوبره، اردک دم دراز، فاخته خاوری، عقاب دریایی پالاس، اردک مرمری، میش مرغ، پلیکان پا خاکستری، باکلان گلو سیاه،  زردپره سینه زرد، گیلانشاه شرقی، آب شکاف

خزندگان:

بحرانی (CR) : ارمیاس پلسکه، لاک پشت پوزه عقابی، افعی خالدار

در معرض خطر انقراض (EN) : لاک‌پشت سبز، افعی لطیفی، لاک‌پشت فراتی، لاک‌پشت سرخ

آسیب پذیر (VU) : تمساح مردابی (گاندو)، لاک‌پشت زیتونی رایدلی، لاک‌پشت پشت چرمی،  افعی زنجانی، آگامای وزغی ایرانی، سوسمار خاردم مصری، لاک‌پشت مهمیزدار، لاک‌پشت آسیایی، افعی البرزی

دوزیستان:

بحرانی (CR) : سمندر لرستانی، سمندر کردستانی، سمندر کوهستانی گرگان

آسیب پذیر (VU) : سمندر کوهستانی آذربایجان

ماهیان آب های داخلی:

بحرانی (CR) : تاس ماهی روس، ماهی شیپ، تاس ماهی ایران، ازون برون، فیل ماهی

آسیب پذیر (VU) : ماهی کپور وحشی (خزر)، کپور ماهی کورغار، سس ماهی خزری،  سس ماهی بزرگ، سگ ماهی کورغار

منبع: دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران

هفته منابع طبیعی

برای روز درختکاری

به دست خود درختی می نشانــــــــــم

به پایش جوی آبی می کشانـــــــــــــم

کمی تخم چمن بر روی خاکـــــــــــــش

برای یادگاری می فشانــــــــــــــــــــــم

درختم کم کم آرد برگ و بـــــــــــــاری

بسازد بر سر خود شاخســـــــــــــاری

چمن روید در آن جا سبز و خـــــــــــــرم

شـود زیر درختم سبـــــــــــــــزه زاری

به تابستــان که گرما رو نمایـــــــــــــــد

درختم چتر خود را می گشایـــــــــــــد

خنک می سازد آنجا را ز سایــــــــــــــــه

دل هر رهگذر را می ربایـــــــــــــــــد

به پایش خسته ای بی حال و بی تاب

میان روز گرمی می رود خــــــــواب

شود بیدار و گوید ای که این جـــــــــا

درختی کاشتی، روح تو شــــــــــاداب

تکلیف نامزدهای پویش پاسداری در فارس

2 نامزد در مرحله دوم

از بین 7 نامزدی که پیمان نامه پویش پاسداری در فارس را امضاء کردند، تنها دو نامزد از شیراز به مرحله دوم راه یافتند. علی اکبری از طیف اصلاح طلبان و جعفر قادری از طیف اصولگرایان به همراه دو نفر دیگر رقابت خود را به دور دوم بردند.