دیده بان استهبان

بررسی و اطلاع رسانی مسایل محیط زیست، منابع طبیعی و میراث فرهنگی شهرستان استهبان

دیده بان استهبان

بررسی و اطلاع رسانی مسایل محیط زیست، منابع طبیعی و میراث فرهنگی شهرستان استهبان

بحران آب، نابودی جنگل ها، خشکیدن تالاب ها، ریزگردها و ... معضلاتی هستند که تداوم حیات اجتماعی انسان ها و هم چنین گیاهان و جانداران را با مشکلاتی بزرگ مواجه کرده است. یکی از راه های کاهش سرعت این فجایع، اطلاع رسانی و آموزش جامعه و به ویژه جوامع محلی است.
در کنار بحران های محیط زیستی، متاسفانه در حال برخورد با "بحرانی تاریخی" در حوزه ی تمدنی ایران زمین نیز هستیم.
در این تارنما خواهم کوشید تا قدمی هر چند کوچک در برابر این ناملایمات بردارم!
محتاج دعای خیرتان هستم.

۹ مطلب در مهر ۱۳۹۴ ثبت شده است

محرمی دیگر ...

ای تشنه لبی که آب شرمنده ی توست
تا صبح جزا سحاب شرمنده ی توست
در اوج عطش گذشتی از آب فرات
و الله که انتخاب شرمنده ی توست


(مراسم چارچوگردانی در استهبان)
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ مهر ۹۴ ، ۱۹:۲۷
رسول حاجی باقری

آبشار استهبان

(عکس: رسول حاجی باقری)







۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ مهر ۹۴ ، ۲۲:۲۷
رسول حاجی باقری

دریاچه بختگان



روزگاری نه چندان دور ...



این روزها ...


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ مهر ۹۴ ، ۱۶:۵۳
رسول حاجی باقری

نمایشگاه توانمندی های روستایی

نخستین نمایشگاه توانمندی های روستایی در سه بخش استان ها، دستگاه های ملی و سازمان های مردم نهاد از 14 تا 17 مهرماه در محل نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد. 31 استان و 428 شهرستان با برپایی غرفه های متنوع و مختلف صنایع دستی بومی و محصولات خود را به نمایش گذاشتند. در حاشیه برگزاری این نمایشگاه، آیین های سنتی روستاها از جمله مهمانی های روستایی، مراسم عروسی، تعزیه خوانی، رقص های محلی و ... هر روز در این محل برای بازدید کنندگان به نمایش گذاشته می شد. معاونین رییس جمهور، رییس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور، استانداران تهران، خراسان و سیستان و بلوچستان و چند تن از مسئولان کشوری از بازدید کنندگان این نمایشگاه بودند.



ساخت اقامتگاه های بومی از جمله اقامتگاه های سنتی کویری، شمالی، کردی، سیاه چادرهای عربی، ترکمنی و ... پخت انواع نان و شیرینی و آش، سمبوسه و انواع خشکبار، لباس های محلی و صنایع دستی، هم چنین کارگاه های آموزشی سفالگری، حصیر بافی، سوزن دوزی، قالی بافی، گلیم بافی، ترمه دوزی و ... و نمایش اسب، شتر، مرغ محلی، بز و گوسفند و ... از دیگر دیدنی های این نمایشگاه بود.


(سرکار خانم کامران آزاد)

"گروه کاری تشکل های حامی گردشگری و توسعه پایدار" نیز با د راختیار داشتن یک غرفه و دعوت از دوستانی از سراسر ایران، به ترویج و معرفی آداب و رسوم بومی، هنرهای سنتی و معرفی کارگروه می پرداخت. در این غرفه 15 نفر از اعضاء انجمن ها از شهرستان های استهبان، کاشان، قزوین، اراک، قم، بندر عباس، رشت، همدان، تهران، کرج و ... حضور داشتند که هر نفر در رشته تخصصی خود مشغول به کار و آموزش بود.


(جناب آقای مولانژاد)

سرکار خانم کامران آزاد با آموزش نقاشی بر روی سفال و آقای مولانژاد با دوخت "ملکین" به نمایندگی از انجمن پیشگامان خورشید استهبان در این نمایشگاه فعالیت داشتند. در این نمایشگاه با معرفی استهبان به عنوان بزرگترین باغ شهر جهان، معرفی سفال و سرامیک بومی، ملکین دوزی، نمد مالی و جاذبه های طبیعی و گردشگری شهرستان، از بازدید کنندگان و گروه های گردشگری برای سفر به شهرستان استهبان دعوت گردید.





۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ مهر ۹۴ ، ۱۱:۵۹
رسول حاجی باقری

عدم برنامه ریزی جامع و درست برای یک ثروت ملی در کشور

در هفته گذشته و با اقداماتی که از ماه ها پیش با تلاش رییس و محیط بانان پرتلاش اداره حفاظت محیط زیست استهبان انجام گرفته بود، چندین نفر که در تخریب انفال سابقه داشتند، مورد تعقیب این ماموران قرار گرفتند. این افراد برای برداشت "شیره آنغوزه" به منطقه پناهگاه حیات وحش بختگان آمده بودند که با توجه به کوهستانی بودن منطقه موفق به فرار شدند اما 5 موتور سیکلت آن ها توقیف گردید.

 

 

برداشت بی رویه و غیر اصولی این محصول، باعث کاهش رویش این گیاه مفید در منطقه شده است. برداشت شیره آنغوزه به این شکل است که افرادی که قصد جمع آوری شیره این گیاه را دارند، در اردیبهشت ماه گیاهان آنغوزه را در نظر گرفته و اطراف آن را با دوسنگ پهن و نازک به صورت مثلثی می پوشانند تا گیاه از تابش مستقیم نور خورشید در امان باشد.

 

 

خرداد و تیر زمان برش زدن ساقه گیاه به صورت افقی و گرد است. کار برش زنی عموما به صورت دو روز در میان انجام می گیرد و جالب اینجاست که بلافاصله پس از هر برش در عرض پنج دقیقه سطح برش خورده روی گیاه از شیره سفید انغوزه پر می شود که در فاصله دو روز شیره خشک و آماده برش مجدد می شود.

 

 

آنغوزه از گیاهان دارویی مهم تیره چتریان است که طول آن گاه به دو متر می رسد و این گیاه تولیدکننده آنغوزه به نام های فارسی خوراکما، آنگوزاکما و کورن کما، بوته ای بزرگ و علفی و چند ساله است. برای به دست آمدن شیره آنغوزه، بوته در انتهای ساقه بریده می شود و پس از هر بار تیغ زدن شیره آن برداشت می شود و این عمل در فصل برداشت تا 20 بار تکرار و از هر بوته به طور متوسط 50 گرم صمغ برداشت می شود. این گیاه دارویی با توجه به میزان بارندگی و سایر شرایط محیطی هر چند سال یکبار به بذردهی می رسد و بعد از بذر دهی، بوته ی آنغوزه برای همیشه خشک می شود چون در گیاه بالغ تمامی شیره پرورده برای ساختن بذر به مصرف می رسد.

متاسفانه سودآوری های کلان اقتصادی و توجه روز افزون به تجارت جهانی گیاهان دارویی، مشکلات و مسائل ناگواری را برای این منابع به وجود آورده و نسل گونه‌های گیاهی را با خطر انقراض مواجه کرده است. چرا که بخش عظیمی از تجارت مربوط به گونه های گیاهان دارویی است، که بعضا با شیوه های نادرست از طبیعت جمع آوری شده و علاوه بر اینکه به انقراض نسل گونه ها می انجامد، تنوع زیستی منطقه و جهان را نیز با خطر نابودی مواجه می سازد. استفاده مطلوب، منطقی و بهینه از این منابع که به لحاظ فناوری، بسیار کم هزینه تر و ساده تر از صنایع دارویی شیمیایی است، می‌تواند ضمن تامین بخشی از نیازهای عمده بهداشتی و درمانی جامعه از خروج مقادیر متنابهی ارز جلوگیری کرده و مانع گسترش وابستگی به بیگانگان شود. اگر چه برداشت بی رویه و خارج از قوانین این محصول موجب انقراض گونه های گیاهی با ارزش از جمله آنغوزه می شود اما مسئولان باید در راستای رسیدگی به مشکلات بهره برداران این گونه گیاهی نیز برنامه ریزی کنند تا برداشت غیر مجاز این محصول صورت نگیرد. از طرفی بهره برداران نیز باید با بذر پاشی این گیاه در فصل زمستان، به افزایش این گیاه کمک کرده و از انقراض آن پیشگیر نماید و  نهایتا درآمد خود را تثبیت کنند.
درمان اختلال های عصبی در کودکان، کاهش فشارخون، درمان بیماری های قلبی عروقی، کمک به هضم غذا، جلوگیری از حمله های هیستری، رفع درد دندان، جلوگیری از رشد میکروب، درمان سیاه سرفه، برونشیت و یبوست از جمله خواص شناخته شده آنغوزه است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ مهر ۹۴ ، ۰۹:۴۸
رسول حاجی باقری

نامه به وزیر آموزش و پرورش

 

 

 

جناب آقای دکتر فانی

وزیر محترم آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران

 

با سلام و آرزوی بهروزی

احتراما پیرو اقدام بسیار ارزشمند آن وزارتخانه در دوازدهم اسفند ۱۳۹۲، که منجر به امضای یکی از مهم ترین تفاهم‌نامه‌ های محیط زیستی کشور فی مابین وزارت آموزش و پرورش و سازمان حفاظت محیط زیست گردید. مقرر شد تا بیش از ۵۶ هزار معلم آموزش و پرورش از آموزش‌های محیط زیستی برخوردار شده و مدارس محیط زیستی در سرارسر کشور راه‌اندازی شوند. با این وجود و شگفتا که پس از نزدیک به ۲۰ ماه از آن تاریخ، نه‌تنها همچنان آن وزارتخانه در برابر راه‌اندازی مدارس محیط زیستی آشکارا مقاومت می‌کند، بلکه حتی حاضر به اجرای اولین مصوبه شورای عالی محیط زیست در دولت تدبیر و امید مبنی بر تأسیس دفتر محیط زیست در آن وزارتخانه هم نیست. این درحالیست که مقام معظم رهبری در نشست با فعالین محیط زیست در هفدهم اسفند ماه ۱۳۹۳ ضمن صدور دستورات مهمی در زمینه فرهنگ سازی و پاسداشت محیط زیست در دستگاهها، از مردم درخواست نمودند که نسبت به ارزیابی عملکرد محیط زیستی دستگاههای دولتی اقدام نمایند. در این راستا شبکه های استانی سازمانهای مردم نهاد منابع طبیعی و محیط زیستی کشور در راستای نقش نظارتی خود از جنابعالی درخواست دارد نسبت به اجرای تفاهمات و مصوبات محیط زیستی آن وزارتخانه دستورات لازم را مبذول فرمایید.

پیشاپیش از حسن همکاری جنابعالی کمال تشکر را دارد.

شبکه های استانی سازمانهای مردم نهاد منابع طبیعی و محیط زیستی کشور

 

رونوشت:

- دفتر مقام معظم رهبری ضمن سپاس فراوان از رهنمودهای تاریخی و ارزشمند حضرتعالی در ۱۷ اسفند ۱۳۹۳ و به جهت استحضار

- سرکار خانم دکتر ابتکار ....

- سازمانهای مردم نهاد منابع طبیعی و محیط زیستی کشور جهت استحضار

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ مهر ۹۴ ، ۱۳:۰۱
رسول حاجی باقری

چگونه کودکان را به محیط زیست علاقه مند کنیم؟

چگونه می توانیم کودکان را از نخستین دوران زندگی به طبیعت علاقه مند کنیم و آن ها را نسبت به سرنوشت محیط زیست حساس و مسئول بارآوریم؟


۱.کودک تان را به طبیعت ببرید.

کودک خردسال به موقعیت‌هایی نیاز دارد تا طبیعت را کند و کاو و با آن احساس نزدیکی و علاقه کند. او برای دست زدن، لمس کردن، دیدن و بوییدن فرصت می‌خواهد. اگر در شهر زندگی می‌کنید راه‌های زیادی برای کمک به کودک تان وجود دارد تا طبیعت را تجربه کند. حتی تغییر فصل و هوا می‌تواند فرصتی باشد تا والدین حس شگفتی کودکان را نسبت به محیط طبیعی پرورش دهند. در باغ‌های گیاه‌شناسی یا پارک‌های محلی به پیک‌نیک بروید. مقداری بذر بخرید و رشد آن‌ها را در گلدانی لبه پنجره تماشا کنید. قطعه‌ای از باغچه را در اختیار کودک تان قرار دهید تا از آن مراقبت کند. یک مزرعه کرم خاکی یا توده کمپوست راه بیاندازید.


۲.با فرزندتان هم‌فکری کنید تا برای محیط زیست کار مفیدی انجام دهد.

می‌توانید فرزندتان را به اقدام کردن تشویق کنید و به او اطمینان دهید که کوچک ترین اقدامش بر محیط زیست تاثیر می‌گذارد. همچنین اقدامات مفید والدین برای محیط زیست می‌تواند برای کودک بسیار آموزنده باشد.


۳.به دل‌مشغولی‌های فرزندان تان درباره محیط زیست گوش کنید.

ذهن بسیاری از کودکان ممکن است درگیر تغییر آب و هوا و مشکلات زیست محیطی دیگر باشد و نیاز به کمک داشته باشند تا بفهمند اطراف شان چه می‌گذرد. ابتدا خوب به پرسش ها یا حرف‌های شان گوش کنید و ببینید آیا اطلاعات می‌خواهند یا پرسش شان حاکی از نگرانی درباره مشکلات زیست محیطی است. به پرسش ها و نظرات بی‌مقدمه کودک تان به دقت گوش کنید. خودتان را جای کودک بگذارید تا حرفش را بفهمید.


۴.بگذارید کودکان تان احساسات و افکارشان را با شما در میان بگذارد.

کودکان نیاز دارند که احساسات و افکارشان را به بزرگ ترهای شان ابراز کنند. بهتر است به آن‌ها بفهمانید که احساس خشم، نا‌امیدی، نگرانی، غم، ناتوانی یا افسردگی درباره مشکلات زیست محیطی منطقی است. کودکان خردسال نمی‌توانند احساسات پیچیده را به راحتی یا به طور مستقیم بیان کنند. والدین می‌توانند در بازی‌ها، نقاشی‌ها، صحبت‌های بی‌مقدمه‌ و رفتار آن‌ها رد احساسات شان را بگیرند. این را بدانید که کودکان ممکن است احساساتی را نشان دهند که با آن چه در حقیقت حس می‌کنند متفاوت باشد. به عنوان مثال هنگامی که کودک احساس نگرانی، تردید یا ناامنی می‌کند ممکن است تندخو یا نا آرام شود. به دنبال تغییراتی در رفتار کودک تان (مثلا در بازی‌ها، نقاشی‌ها یا رؤیاهایش) بگردید که نشان می‌دهند موضوعی او را آزار می‌دهد. گاهی صحبت کردن به طور غیر مستقیم، مثلا از قول یک اسباب‌بازی یا عروسک برای کودکان آسان‌تر است. این طور سؤال کنید: "امروز حالت چطوره سیاوش؟"


۵.بر این که کودک تان چه اندازه در جریان گزارش‌های رسانه‌ای مربوط به مشکلات زیست محیطی قرار می گیرد نظارت کنید.

تجربه کودکان از مشاهده تصاویر در رسانه‌ها به طور چشمگیری بر طرز تفکر، رفتار و احساس آن‌ها نسبت به جهان و واقعیت‌های اجتماعی تاثیرگذار است. والدین باید مسئولیت آن چه را که فرزندان شان تماشا می‌کنند یا گوش می‌کنند، به عهده بگیرند. درک این نکته برای خردسالان دشوار است که رویدادهای خبری قرار نیست برای آن‌‌ها نیز رخ بدهد. بهتر این است که هنگام حضور کودکان در اتاق به اخبار گوش نکنید. شاید کودک مطالبی از بچه‌های دیگر شنیده باشد و از شما درباره تغییر آب و هوا و مشکلات زیست محیطی دیگر پرسش کند، اما لازم نیست برای "آموزش آن‌ها" اخبار را به ایشان نشان دهید.


۶.به کودکان‌تان اطمینان و امیدواری بدهید.

به کودکان‌تان اطمینان دهید که میلیون‌ها انسان در سرتاسر جهان برای حل مشکلات زیست محیطی و حفظ زمین در حال گفت و گو و اقدام هستند. انسان‌های بسیاری زندگی‌شان را وقف پژوهش در مورد شیوه‌های بهسازی زمین کرده‌اند و بسیاری دیگر عضو حرکت‌های محلی و جهانی برای حفظ محیط زیست هستند. به کودک تان اطمینان دهید که وظیفه شما حفظ سلامت آن‌هاست و نباید از این بابت نگران باشند. کودک تان را زیاد در آغوش بگیرید. وقت بیشتری را مثلا قبل از خواب، هنگام مرتب کردن تخت‌شان با آن‌ها بگذرانید. روال همیشگی امور را حفظ کنید تا کودک احساس امنیت کند. به آن‌ها اطمینان دهید که خانه‌شان مکان امنی است.


برگردان: پرشان تشکر

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ مهر ۹۴ ، ۱۲:۵۲
رسول حاجی باقری

ما خفتگان تاریخ لقب خواهیم گرفت!*

 

همواره یاد گرفته ایم که تا بیمار نشده ایم به درمان فکر نکنیم و احتمالاً اعتقادی هم به پیشگیری قبل از درمان نداریم. از سال ها پیش تاکنون کارشناسان در مورد خشکاندن بختگان و حفر چاه های بی رویه در حاشیه اش گفتند و نوشتند، اما گوشی نشنید و چشمی ندید! هم اکنون می بینیم که هشدارهای کارشناسان درست بود و متاسفانه بختگان خشک شد ولی باز هم دریغ از توجهی اندک! هنوز فکر می کنیم این خشکی و خشکسالی همانند خشکسالی های گذشته هست، اما نیست! تا زمانی که طبیعت را عامل خشکسالی بدانیم و تنها دست به دامان خدا شویم، کاری از پیش نخواهیم برد. خدا کمک و خیر و برکتش را در حرکت و تلاش ما قرار داده است. بد نیست بدانیم مایی که خود را خلیفئ الله می دانیم، تنها عامل نابودی بختگانیم و نه خشکسالی! هنوز برای جبران خساراتی که وارد نموده ایم در تردیدیم، هنوز با دیدن این آسیب هایی که بر پیکره طبیعت وارد نموده ایم، منتظر معجزه ای تازه از خداییم و باز تلاشی نمی کنیم!
به نظر می رسد که در موقعیت زمانی کنونی، بیشتر توجه مردم به سمت بهبود وضعیت معیشتی خود باشد تا دیگر مسائل و بی شک حق دارند. بیشتر افراد جامعه برای رسیدن به یک زندگی معمولی توام با امنیت اقتصادی در تلاشند. شاید از منظرگاه برخی، توجه به مسائلی همچون «محیط زیست» به مثابه یک ژست فانتزی قلمداد گردد و این از ناآگاهی سرچشمه می گیرد. اگر کمی آموزش های مدنی در زندگی ما گنجانده شده بود، ما کودکان دیروز، بزرگسالان بی توجه امروز نبودیم! به فردی که برای درآمد بیشتر حاضر است چندین هکتار جنگل و مرتع را نابود کند، یا به کسی که برای تفریح جان حیوانات دیگر را می گیرد، یا به آن مردمی که با حفر چاه های متعدد، تالابی را به خشکی می کشانند، یا به آن مسئولی که با هر دلیل و توجیهی حاضر است در مرگ تالابی نیمه جان شریک شود و... چه باید گفت؟!
تالاب های فارس یکی بعد از دیگری خشکانده شدند و کسی را هم غمی نیست! پریشان، مهارلو، کافتر، بختگان... بختگان را دریابید. چندی است که پیکر بی رمق بختگان میدانی برای بازی های سیاسی عده ای شده است. قرار است راهی چهار بانده را از پارک ملی بختگان بگذرانند که فقط منجر به نابودی بختگان و به تبع آن شهرهای اطراف خواهد شد. آقایان مسئول، شما در برابر خداوند، مردم و وجدانتان چه پاسخی دارید! یکی در تلاش برای ساخت جاده و دیگرانی در سکوت...!

 


    بختگان را قربانی جدال های سیاسی خود نکنید. محیط زیست کشور ما دیگر رمقی ندارد که بخواهد در برابر این گونه بازی ها مقاومت نماید. ساخت جاده ای که میلیاردها تومان از سرمایه ملی را خواهد بلعید، منطقی نیست. اگر اتصال کارخانه فولاد نی ریز به مرکز کشور را بهانه قرار داده اید، پس چندین جاده موجود چه فایده ای دارند؟! باید از شما پرسید که: جاده نی ریز - آباده - تشک برای چیست؟ جاده نی ریز - استهبان چه فایده ای دارد؟ (این جاده زمانی استانداردترین جاده کشور بود.) جاده نی ریز – خیر – شیراز را دیده اید؟ آیا ساخت این همه جاده ضرورت داشته است؟ آیا نمی توان یکی از راه های موجود را ارتقا داد؟
سرکار خانم ابتکار، آیا شما هم بختگان را فراموش کرده اید؟! جاده ای که از دل پناهگاه حیات وحش بختگان و پارک ملی بختگان می گذرد نابودگر است، چرا اقدامی نمی کنید؟ آیا فقط خشکی ارومیه یا زاینده رود تبعات در پی دارد؟ بختگان از مهم ترین دریاچه های جهان و نه تنها ایران به شمار می رود. با خشکاندنش زمینه برای دست اندازی بر پیکر بی جانش مهیا شده است. حیات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و... چندین شهرستان حاشیه اش در خطر زوال است. با سکوت خود بختگان را قربانی جدال های سیاسی نکنید. تالاب بی زبان منتظرانه چشم به دهان شما دوخته است تا دستور توقف جاده سازی را صادر کنید. منتظرش نگذارید، بختگان دیگر رمقی ندارد!!!

*انتشار در روزنامه ایران28/8/1393

لینک: http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3062563

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ مهر ۹۴ ، ۱۸:۵۰
رسول حاجی باقری

به بهانه هفتم مهرماه، روز استهبان

 

برای شمس استهبانی که نام استهبان با  نامش گره خورده است:



دُمبال فرصت و مـُــرصت نبودی                       ابَـــــــدا دُمبال شـُـهرت نبودی



تو خُ گُی والاّ بی حرمت نبودی

می چُکید شعر دَمِ رو از قلمُت                       قربون دیـــزی گوشت و کلمُت

                                                                                                                        (محمد ثالثی)

 


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ مهر ۹۴ ، ۱۸:۲۴
رسول حاجی باقری