ریزش شدید صخره ها در استهبان

جمعه ششم اسفندماه 95، استهبان، منطقه گردشگری "سرآسیاب"، حوالی ساعت 18

این روز یکی از شلوغ ترین روزها در این اواخر بود، بارش های اخیر که جریان یافتن رودخانه را در پی داشت، شور و شادی و ولوله ای در مردم ایجاد کرد. در طی روزهای منتهی به جمعه مردم دسته دسته برای لذت بردن از طبیعت دائما در این مسیر تردد می کردند. به گفته شاهدان جمعه روز بسیار شلوغی بود، گردشگران، مهمانان و مردم از صبح روز خود را در این منطقه زیبا گذرانده بودند. حوالی ساعت 5:30 و با غروب آفتاب، هوا رو به سردی رفت و این باعث شد تا بیشتر مردم به سمت شهر روانه شوند. ناگهان صدای بسیار مهیبی در کوهستان پیچید و گرد و خاک شدیدی منطقه را فرا گرفت. تمام کسانی که در مسیر بازگشت یا در حوالی منطقه بودند کاملا تحت تاثیر شرایط دلهره آور موجود قرار گرفته بودند. علیرغم خیس بودن زمین پس از بارندگی، چنان گرد و خاکی در هوای منطقه ایجاد شده بود که غیر قابل باور بود. مسیر جوی در چندین نقطه از بین رفت، تعداد زیادی از درختان چنار و دیگر درختان در اثر برخورد سنگ ها کاملا ریشه کن شدند یا از کمر شکستند، ترکش های سقوط صخره ها به هر طرف پرتاب میشد و موجی از ترس و وحشت را در دل حاضران ایجاد کرده بود. بلافاصله نیروهای فرمانداری، هلال احمر، نیروهای انتظامی و ... در منطقه حضور پیدا کردند و به بررسی حادثه پرداختند. به سرعت اخبار و عکس و فیلم هایی از حادثه در فضاهای مجازی منتشر می شد. همه نگران میزان آسیب های جانی و انسانی بودند. اما در عین ناباوری معجزه ی پروردگار نمود پیدا کرد، علیرغم حضور تعداد زیادی در منطقه اما هیچ گونه تلفات و حتا یک خراش کوچک گزارش نشد.

هشدار:
اتفاق روز جمعه هنوز تمام نشده است، بافت خاک، بارش های هفته گذشته و تغییرات دمایی عوامل مهی برای بروز این حادثه بودند. به نظر می رسد این ریزش ها می تواند ادامه دار باشد و باید موارد ایمنی را به اطلاع شهروندان و گردشگران رساند. هر لحظه امکان تکرار این ریزش ها در نقاط دیگر هم وجود دارد. بافت مناطقی مانند "مرخنه" نیز ممکن است حادثه ساز باشند. بهتر است به طرق مختلف اطلاع رسانی وسیعی برای هشدار و مراقبت شهروندان انجام گردد تا طعم شیرین بارش ها و خوش حالی شهروندان هم چنان شیرین بماند.

عکس های حادثه را در ادامه ببینید:

نقطه ای که صخره ی چند صد تُنی از کوه جدا شده است.

تخریب مسیر جوی آب و شکستن درختان چنار

تکه ای بزرگ از صخره که دقیقا در مسیر راه افتاده است!

قطعه ای از صخره در کنار "چشمه قهری" که به نظر می رسد چند ده تُن وزن داشته باشد.

آقای وزیر، گورها را گور به گور نکنید!

آقای نعمت زاده وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت، شما در اظهارات اخیر خود عنوان کرده اید که «یکی از منابع مهم در آهن و مس، بهرام گور است که محیط زیست به علت عبور 4 گورخر به روی آن دست گذاشته و اجازه کار در آنجا را به ما نمی‌دهد.»

نمی دانم چقدر از مفاهیم محیط زیستی اطلاع دارید و برایتان مهم است، چقدر به تخریب ها و آسیب های محیط زیستی که گریبانگیر مردم در جای جای کشور شده است باور دارید، اما همین قدر بدانید که منطقه ای که شما از آن نام برده اید جزو مناطق چهارگانه حفاظت شده ی کشور و تابع قوانین جاری سازمان محیط زیست است. در تمامی دولت ها اشتغال بزرگترین بهانه و دستاویز برای ایجاد صنایع مخرب شده است. قطعا توسعه در هر کشوری لازم و از اهم وظایف دولت هاست اما هزینه این توسعه باید نابودی منابع اولیه و داشته های بی مثل و مانند کشور باشد؟ آیا توسعه اصولی و همه جانبه و با کمترین آسیب ها را نباید مدنظر قرار داد؟

گورخرهای منطقه بهرام گور از گنجینه های ارزشمند کشور ما هستند که تنها در ایران وجود دارند. تعداد بسیار کمی از این گونه ی در حال انقراض را فقط در چند نقطه کشور می بینیم که مهم ترین زیستگاه آنان همین منطقه بهرام گور است. اکتشاف و بهره برداری معادن، ورود صنایع، راه ها، دامداری ها و ... به عرصه های محیط زیست چه پیامدی داشته است، آیا به آن فکر کرده اید؟ بیشتر طرح های بزرگ عمرانی فاقد ارزیابی های محیط زیستی اند و هر کس هر گونه که بخواهد عمل می کند. آیا قوانین محیط زیستی کشور کاربردی دارند؟

به تازگی موج جدید فشارها به سازمان محیط زیست برای ورود جاده خرامه-نی ریز به پارک ملی بختگان (تاکید می کنم داخل پارک نه حاشیه آن) وارد مرحله جدیدی شده است. ساخت این جاده بدون ارزیابی های محیط زیستی انجام می شود و علیرغم وجود چندین جاده دیگر، در راستای دسترسی برخی مناطق به منطقه بهرام گور برای معادن مذکور انجام شده است تا این منطقه ی حفاظت شده را نیز به نابودی بکشانند. اگر ادعای ولایی بودن داریم باید آن را در اقدام و عمل به نمایش گذاریم. سخنان رهبر در ۱۷ اسفند ۹۳ (در مورد حفظ محیط زیست) آن قدر صریح و شفاف بود که نیاز به توضیح و تفسیر ندارد. ایشان بر حفاظت از محیط زیست تأکید فراوانی داشتند و حتا تخریب محیط زیست به بهانه های ساخت حوزه علمیه و پروژه هایی از این دست را ممنوع اعلام کردند. حال چگونه است که برخی با ادعای ولایت مداری و به بهانه توسعه، سرمایه های طبیعی کشور را مورد تعرض قرار می دهند. از طرفی خود را حامی و یاور محیط زیست می دانند و جالب تر آن که خود را هم پیرو رهبر می دانند؟

اصل پنجاهم قانون اساسی صراحتا فعالیت های اقتصادی مخرب محیط زیست را ممنوع اعلام می کند. بر اساس قوانین و مقررات ملی در زمینه محیط های طبیعی «صدور هر گونه پروانه اکتشاف و بهره برداری از مواد معدنی برای مناطقی که تحت عنوان پارک ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده تعیین گردیده اند، موکول به موافقیت شورای عالی حفاظت محیط زیست می باشد. هم چنین با نگاهی به ماده 2 از «مصوبه هیات وزیران درباره ضوابط محیط زیستی فعالیت های معدنی» صدور تجدید و تمدید پروانه های اکتشاف از معادن طبقه یک و دو در پارک های ملی و آثار طبیعی ملی، تالاب های موضوع کنوانسیون رامسر و ... ممنوع می باشد.

به رهنمودهای رهبری در مورد محیط زیست و قوانین موجود نگاهی دوباره بیندازید. حفاظت از محیط زیست ضامن سلامت مردم و جامعه هست. شما یکی از پنج وزیر دائمی عضو شورای عالی محیط زیست کشور هستید، بعید است که قدمت بیش از چهل ساله منطقه حفاظت شده بهرام گور( از ۱۳۵۴ تاکنون) را نادیده بگیرید. همین شورا به ریاست بالاترین مقام اجرایی کشور یعنی رییس جمهور درسال ۱۳۸۷ ارتقای این منطقه را به پارک ملی (قطرویه) تایید و ابلاغ نموده اند تا تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست حفاظت صرف به عمل آمده و ازهرگونه دخل و تصرف، بهره برداری و... مصون نگاه داشته شود.

لطفا در دیدگاهتان تجدید نظر کنید.

رسول حاجی باقری - دبیر پویش پاسداری از میراث فرهنگی و طبیعی، شاخه استان فارس

روز هوای پاک

آسمان آبی ما

طبیعت چشم انتظار لبخند و دستان مهربان کودکان است!

انجمن های استهبان به یاری طبیعت می شتابند. این حرکت تلاشی است که چهارمین سال برگزاری خود را تجربه می کند و راهکاری فرهنگی-آموزشی برای افزایش حس طبیعت دوستی در اقشار مختلف جامعه به ویژه کودکان و دانش آموزان است و هم چنین یاری رساندن به جنگل هایی که از آتش سوزی، چرای بی رویه دام، تصرف و ... آسیب دیده اند.

همانند سال های گذشته امام جمعه محترم، فرماندار ارجمند، مسئولان گرامی ادارات، نهادها و تعدادی از مردم عزیر استهبان در کنار ما خواهند بود.

بختی نمانده ما را ...

شوره زار بختگان

عکس: سید حسن کشفی

نفرین بختگان

سارا ضمیری، روزنامه افسانه

«من صداى بختگان هستم» را شاید خیلى ها این روزها در فضاى مجازى دیده باشند. نوشته اى که در ضمن یک تصویر دیده مى شود. تصویرى از گذر زمان و تأثیر خشکسالى بر تالاب بختگان، «یکى در زمان پر آبى که لک لکى را ایستاده در کنار ساحل نشان مى دهد و دیگرى بستر خشک دریاچه را» این روزها شاید بیش از گذشته نام بختگان در فضاى مجازى بر زبان مى آید و در کنار آن تلاش عده اى براى صداى بختگان شدن به گوش مى رسد.

آن طور که مدیرکل محیط زیست فارس مى گوید: این روزها تالاب بختگان در سطح استانى مطرح و در سطح ملى در حال پیگیرى است. او مى افزاید: طرح جامع مدیریت تالاب با همکارى و مشارکت تمام ذینفعان، استاندارى، محیط زیست، فرمانداران، سازمان هاى مردم نهاد، ائمه جماعات و مردم در حال تهیه است و بهمن ماه ارائه مى شود. طرح در شوراى برنامه ریزى استان مطرح و در صورت تأیید و تصویب، به دستگاه ها ابلاغ خواهد شد. او معتقد است مسئله بختگان در سطح ملى دنبال مى شود. در سازمان محیط زیست و وزارت نیرو جلسه اى با حضور استاندار تشکیل شده است. شوراى عالى آب کشور نیز به زودى با محوریت بختگان نشستى ترتیب خواهد داد. با این حال مدیرکل محیط زیست فارس از 2میلیارد و 500 میلیون تومانى مى گوید که سال 94براى احیاى تالاب اختصاص پیدا کرد اما هیچگاه محقق نشد. ولوى مى گوید: تنها 250 میلیون تومان از این مبلغ تخصیص یافت و 5 میلیارد و 200 میلیون تومان اعتبار سال 95 هم سرنوشت نامشخصى دارد. این مقام مسئول مى گوید: حتى اگر نیمى از این مبلغ هم تخصیص پیدا کند راه نجاتى براى بختگان باز خواهد شد. او کارهاى تبلیغی و مشارکتى را بخش مهمى از این اقدامات بر مى شمارد.

افکار عمومى بختگان را مطالبه مى کنند.

مدیرکل محیط زیست فارس معتقد است: قطعا بسترهاى فرهنگى افکار عمومى، ما را تا حد زیادى هدایت کرده است. اگر به شهرهاى حوزه بختگان بروید همگى بختگان را مطالبه مى کنند. این مسئله نشان مى دهد آگاهى و شناخت مردم تا حدود زیادى میسر شده است. مدیرکل محیط زیست فارس مى گوید: بختگان در سطح استانى مطرح است و در سطح ملى پیگیرى مى شود، اما کار هاى بیشترى مى خواهد و این منوط به تخصیص اعتبار کافى براى احیا تالاب است. او مى گوید: محیط زیست زمینه هاى نرم افزارى را فراهم مى کند، کار مطالعاتى انجام مى دهد، زمینه مشارکت را فراهم مى کند و برنامه تبلیغى تهیه مى کند. در کنار آن باید براى کشاورزى، معیشت و امور آب نیز فکرى جدى شود.

عدم آگاهى مردم از مطالبه بختگان

بر خلاف صحبت هاى مدیرکل محیط زیست، مسئول NGO و گروه مردمى دیده بان استهبان که خود عضو مؤسس گروه پیشگامان خورشید نیز هست، معتقد است درک درستى از حساسیت خشک شدن تالاب ها در فارس وجود ندارد. او مى گوید: با وجود فعالیت گروه ها و سازمان هاى مردم نهاد حوزه بختگان تلاش ها براى احیاى این تالاب مؤثر نبوده است. او با اشاره به تلاش هاى دنباله دار سازمان هاى مردم نهاد در سال هاى اخیر مى گوید: بخشى از مسئله بختگان مردم هستند که به دلیل عدم آگاهى محیط زیستى نتوانسته اند احیاى بختگان را همچون ارومیه مطالبه کنند. حاجى باقرى از نبود همبستگى میان NGOهاى فارس نیز مى گوید و مى افزاید: ما در فارس 14-13 تالاب و دریاچه داریم که به عبارتى همگى خشک شده اند. وقت آن رسیده که با یک همبستگى نجات تمامى تالاب هاى فارس را خواستار شویم. این فعال زیست محیطى از برگزارى انتخابات شبکه هاى محیط زیستى فارس نیز خبر داده و آن را اتفاقى نیک مى داند که مى تواند فعالیت NGOها را سامان دهى کند.

مدیران ما محیط زیست را نشناختند.

حاجى باقرى در بخش دیگرى از صحبت هایش عدم درک محیط زیستى برخى از مسئولان و ناتوانى آنها در شناخت محیط زیست را مسبب این شرایط مى داند. او مى افزاید: بسیارى از مسئولین ما توسعه ناپایدار و نامتوازن که باعث تخریب محیط زیست شده است را دنبال مى کنند این در حالى است که مى توان با حفظ محیط زیست نیز به توسعه دست یافت.

روند سریع بیابان زایى

حاجى باقرى مى گوید: باید یک اجماع در استان ایجاد شود. تبعات خشک شدن بختگان تمام استان را تهدید مى کند همان طور که حالا وضع کویرى که در کرمان وجود دارد در حال پیشروى به سمت استان است. این فعال محیط زیستى یادآور مى شود: در روند بیابان زایى فروچاله آخرین نشانه است و فروچاله هاى بزرگ ایجاد شده در منطقه کوهستانى استهبان، بزرگترین هشدار است. او توسعه هاى نامتوازن در استان را مسبب ایجاد شرایط بحرانى فعلى مى داند و اگر چه معتقد است بسیارى از مدیران همراهى دارند اما تنها این همراهى ها کافى نیست و دولت باید براى احیاى بختگان اعتباراتى نیز در نظر گیرد زیرا هرچند خوشبینانه به مسئله احیاى تالاب نگاه کنیم این مهم زمان بَر خواهد بود. پس در کنار فعالیت هاى تبلیغى باید سایر موارد را هم مدنظر قرار داد.

تنوع زیستی ما رو به نابودی است.

دیگر اثر زیادی از این گونه زیبا در لابه لای چنارهای سرآسیاب استهبان نمی بینیم!

جنگلانه را پاس خواهیم داشت!

بر اساس شرایط اقلیمی استهبان و هم چنین در جهت اجرای برنامه ای منسجم تر و همراه با کیفیت بیشتر نسبت به سال های گذشته، برنامه جنگلانه در نیمه اول دی ماه برگزار خواهد شد.

جایی برای مردن!

عکس: آوا دانشور

آشنا هست قصه ات، آری

قصه ی دشت کُر که صحرا شد!

بختگانی که سر بریدند و

کربلا باز در تو پیدا شد!

«مجتبی ابراهیمی»