آیا قُرُق، در عمل مفهومی دارد؟!

قُرُق به معنی جایی را خلوت کردن و مانع ورود دیگران شدن است. متاسفانه به دلایل مختلف در بسیاری از مراتع و جنگل های استهبان این امر رعایت نمی شود. نمی توان از زحمات ادارات متولی و همراه مانند منابع طبیعی و محیط زیست چشم پوشی کرد ولی سطح انتظارات بیشتر از این است. اراضی ملی، جنگل ها، مراتع و ... جزئی از انفال است و باید به درستی حفاظت گردند.

کجای کار را اشتباه کرده ایم و کجای مسیر را به بیراهه زده ایم؟

درصد زیادی از بذرهای کاشته شده در طرح جنگلانه سبز شده اند اما ممکن است نهال های نورسته، به دلایل مختلفی مثل بارش های کم و گرمای شدید تابستان، چرای دام و ... فرجام غم انگیزی داشته باشند!

عکس ها مربوط به امروز (جمعه 3 اردیبهشت 95) است.

(چرای دام دقیقا در نقطه ی بذرکاری شده در طرح جنگلانه 94!)

(چرای دام در منطقه ی بذرکاری شده در طرح جنگلانه 93!)

(چرای بی وقفه دام ها در مراتع و جنگل های کوه تودج)

حفاظت از مراتع

توسط اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استهبان انجام شده است：

"در سال جاری 15 خودرو در حال حمل گیاهان دارویی توقیف و بیش از 20 نفر تا کنون بازداشت شده اند."

با وجود کمبود نیرو و امکانات و هم چنین گستردگی حوزه ی حفاظتی، تلاش های این اداره قابل تقدیر است. هر چند جای امیدواریست اما باید تلاش بیشتری برای حفاظت از سرمایه های ملی انجام گیرد. امروز دوستی می گفت هفته قبل سری به "چابهاره" در کوه تودج زدم. هر سال برای برداشت "لیس" و "جاشیر" به این منطقه می آمدیم و چند کیلویی از این سبزیجات را برای مصرف شخصی می بردیم. اما امسال دریغ از یک بوته جاشیر!

برداشت های بی رویه  و چرای بی وقفه و مداوم دام ها، تمام مراتع را در مسیر نابودی قرار داده است. تعداد زیاد دام و طولانی بودن زمان حضور سالانه آنها در منطقه و عدم اجرای طرح های احیاء کافی، عواملی هستند که نابودی مراتع و جنگل های منطقه را تسریع کرده است.

دام هایی که در مناطق قشلاقی مثل "کُرپنبه ای" حضور دارند، قانونا تا اوایل اردیبهشت ماه حق استفاده و بهره برداری از مراتع را دارند. این یعنی دام ها اجازه دارند در فصل رویش گیاهان هر بلایی که خواستند بر سر مراتع بیاورند! انتخاب این زمان (از مهرماه تا حدود 10 اردیبهشت) برای مناطق قشلاقی شاید برای چند دهه پیش مناسب بوده است. چرا که بهار عملا در آن منطقه ی مرتفع از اواسط اردیبهشت شروع می شده اما در حال حاضر اقلیم تغییر کرده و بهار در اسفند رخ می دهد. احتمالا یکی از راهکارهایی که می توان برای مدیریت چرای منطقه انجام داد، تغییر در این تاریخ است. امید است بتوان کاری برای حفاظت بهتر انجام داد و در عین حال طرح های مرتع داری نیز به قوت خود باقی بماند.

نابودی مراتع و جنگل ها

آمریکا یا بُزها، مسئله این است!

بُز هر گیاهی را می خورد. بُز گاهی از خوردن کاغذ و برخی زباله ها هم چشم پوشی نمی کند. از شاخه و برگ های درخت ها، درختچه ها و گیاهان علفی تغذیه می کند. این حیوان با ایستادن روی دو پای عقب خود از برگ شاخه های بالایی درختان استفاده می کند. علف ها را از سطح خاک و از روی ریشه جدا می کند. بُز باعث فقیر شدن و حتی از میان رفتن مراتع و جنگل ها، نابود شدن پوشش گیاهی، افزایش فرسایش خاک و در نتیجه تخریب محیط زیست می شود. شاید بتوان بُز را زیان آورترین حیوان به شمار آورد. این حیوان تقریبا کلیه ی شاخه های سبز نهال ها را از بین می برد. گاهی شاخه های جوان را تا ارتفاع قابل ملاحظه ای می خورد. چرای بی رویه بُزها یکی از دلایل کاهش پوشش گیاهی می باشد.

برای شاهد این ادعا می توان از مراتع و جنگل های کوه تودج (استهبان) بازدیدی کرد. مراتع و جنگل های کوه تودج زمانی جزء غنی ترین مراتع کشور بود، اما چرای بی رویه ی دام (به ویژه بُز)، تصرف اراضی، آتش سوزی و ... تاثیرات وحشتناکی بر دوام و پایداری آن گذاشته است. کارشناسان معتقدند که امروزه چرای دام  در ایران 5 برابر توان اکولوژیک کشور است. بدین ترتیب نیازی به دشمن خارجی نخواهیم داشت. متاسفانه ادامه این روند فرجامی جز نابودی کشور را به ارمغان نخواهد آورد.

شاید بهتر باشد آمریکا را ول کنیم و بُزها را بچسبیم!!!