اولین هفته سه شنبه های بدون خودرو در استهبان

مسئولین ادارات محیط زیست، منابع طبیعی، هلال احمر، راه و شهرسازی و فنی و حرفه ای و دوستداران محیط زیست

آغاز سه شنبه های بدون خودرو در استهبان

فردا سه شنبه، 25 خرداد 95 اولین سه شنبه ی بدون خودرو در استهبان است. فردا آغازگر طرحی خواهیم بود که بتوانیم به کودکانمان بیاموزیم که باید طبیعتمان را به هر قیمتی حفظ کنیم. فردا مسئولان شهر برای این آموزش پیشقدم خواهند بود. 7:15 صبح فردا چند نفر از مسئولان شهر با دوچرخه، یا پیاده و یا با تاکسی از کنار آبشار استهبان، به محل کار خود می روند تا آن روز از خودروی شخصی و تک سرنشین استفاده نکرده باشند. فردا مسئولان ادارات منابع طبیعی و آبخیزداری، حفاظت محیط زیست،راه و شهرسازی، هلال احمر، شهرداری، فنی و حرفه ای به "سه شنبه های بدون خودرو" خواهند پیوست. ما برای آسمان آبی و زندگی سالم تر تلاش خواهیم کرد.

با خواندن نوشتاری از محمد درویش در مورد "سه شنبه های بدون خودرو" شاید درک بهتری از این پویش پیدا کنیم:

چرا سه‌شنبه‌های بدون خودرو؟

اوایل زمستان 1394، گروهی از دوستداران محیط زیست در شهرستان اراک با هدایت جوانی سبزاندیش به نام محمد بختیاری، کلنگ پویشی محیط زیستی را بر زمین زدند؛ پویشی که حتی خوشبین‌ترین فعالان محیط زیستی کشور هم باور نمی‌کردند در فاصله کمتر از 24 هفته از آغاز رسمی‌اش در سطح ملی، بتوان گروه‌های فراوانی از مردم بیش از یک‌صد و بیست شهر ایران را در شمار حامیان جدی‌اش دید؟ افزون بر آن، مدیران عالی‌رتبه‌ای در کشور از جمله فرمانداران و شهرداران سکونتگاه‌هایی چون اصفهان، سیرجان، یزد، بابل، زنجان، پارسیان، نیشابور، اراک، تهران، کرمان، شیراز، دهدشت، مشهد، الیگودرز و... اینک از حامیان سه‌شنبه‌های بدون خودرو هستند و این موج همچنان و شتابان ادامه دارد به نحوی که اکنون اغلب بانک‌های دولتی و خصوصی کشور چون پارسیان، صادرات، تجارت و مسکن هم به این پویش پیوسته و مردم را در قبوض کارتخوان‌ها یا عابربانک‌های خویش، دعوت به همراهی با «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» می‌کنند.

هدف این پویش چیست؟

حامیان و ایده‌پردازان این پویش مردمی با یادآوری تلف شدن یک هزار میلیارد دقیقه از عمر ایرانیان در ترافیک که سهم تهرانی‌ها به تنهایی از 20 میلیون ساعت در روز هم گذر کرده است (معادل 10 هزار میلیارد تومان خسارت سالانه این هدررفت عمر) و با یادآوری بحران نفس‌گیر آلودگی هوا که خسارت سالانه آن از 8 میلیارد دلار گذر کرده و حدود 500 نفر  را در ماه قربانی می‌کند و همچنین با یادآوری گسترش نگران‌کننده‌ امراض مرتبط با کم‌تحرکی چون چاقی، دیابت و سکته‌های قلبی و مغزی و سرانجام با یادآوری کمبود 20 میلیون لیتر بنزین روزانه که مجبوریم از خارج وارد کنیم، به این دریافت رسیدند که دوره انتظار کشیدن از دولت و حاکمیت به سر آمده و باید از خود شروع کنیم. شهروندان ایرانی، فارغ از قومیت یا جنسیت خود؛ جنبشی محیط‌زیستی راه انداخته‌اند که هدفش نه فقط بازگرداندن آسمان آبی و کاهش آلودگی صوتی به شهرهامان است که می‌خواهند نشان دهند مردم اگر بخواهند می‌توانند بسیار کاراتر از هر دولتی چالش‌ها را به فرصت تبدیل کرده و از زیر غبار آلودگی و ازدحام سیمان و دود و بوق، نشاط را به سرمایه اجتماعی بازگردانده و ثابت کنند در دیگر حوزه‌ها هم می‌شود به آنها تکیه و اعتماد کرده وگام‌هایی عینی‌تر برای دستیابی به آرمان‌های بلند سند چشم‌انداز بیست ساله کشور برداشت. نگارنده براین باور است که در صورت موفقیت این پویش، اولویت‌های مدیریت شهری به جای آنکه ایجاد تسهیلات بیشتر برای خودروسواران باشد (همچون ساختن بزرگراه و تونل و پل و آزادراه‌های طبقاتی و...)، به سمت گسترش حمل‌و‌نقل عمومی، به‌ویژه ریلی، ایجاد مسیرهای ایمن برای دوچرخه‌سواری و حمایت از ساخت و ورود دوچرخه‌ها و موتورسیکلت‌های هیبرید و برقی سوق پیدا خواهد کرد. یادمان باشد، به قول گوستاو پدرو، شهردار بوگوتا (پایتخت کلمبیا): «نشانه یک کشور توسعه یافته این نیست که مردمان فقیرش برخوردار از خودرو شخصی باشند، بلکه آن است که ثروتمندانش از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند.»باشد که با حمایت سزاوارانه‌تر همه‌ آحاد حقیقی و حقوقی جامعه، نشان دهیم ایرانیان می‌توانند متعلق به کشوری باشند که «توسعه یافته» تلقی می‌شود. شرکت‌های بیمه، شهرداری‌ها و راهنمایی و رانندگی با اعمال محرک‌های تشویقی برای آن گروه از رانندگانی که داوطلبانه از خودرو شخصی خود در روزهای سه‌شنبه استفاده نکرده‌ و نمی‌کنند، می‌توانند به استقبال بیش از پیش از این پویش مردمی، رنگ و بویی ملی‌تر و پرشمارتر دهند.

به امید بازگرداندن آسمان آبی به شهرهایی که در آن می‌توان همچنان نوای خوش پرندگان را شنید و لذت برد. آمین

سه شنبه های بدون خودرو

مصداق اقدام و عمل در اقتصاد مقاومتی و سه شنبه ها

محمد درویش

حدود شش سال پیش، مقاله ای از دوست عزیزم، دکتر حسن کریم‌زادگان را در مهار بیابان‌زایی منتشر کردم که همچنان تأمل‌برانگیز و خواندنی است. حسن کریم زادگان که در شمار آن گروه از نخبگانی است که هم به موضوع محیط زیست و هم اقتصاد اشراف داشته و تاکنون چندین کتاب و پژوهش را در این حوزه منتشر و هدایت کرده است، در سال ۱۳۸۹ می‌گوید:
به طور میانگین مصرف هر لیتر بنزین توسط هر فرد صاحب خودروی شخصی در تهران ۶ برابر قیمت فعلی بنزین در بازار (۴۰۰۰ ریال) یعنی ۲۴۰۰۰ ریال هزینه اجتماعی دارد. اگر به طور متوسط ظرفیت هر باک خودرو را ۴۰ لیتر فرض کنیم، صاحبان خودروی شخصی در هر نوبت سوخت گیری برای جبران هزینه اجتماعی استفاده از خودروی شخصی، به جای ۱۶۰۰۰۰ ریال باید ۹۶۰۰۰۰ ریال یا حدود صد هزار تومان بپردازد. بنابراین، با توجه به قیمت کنونی بنزین، رقم مورد اشاره در شرایط امروز کشور به ۲۵۰ هزار تومان افزایش یافته است.

در واقع نظام قیمت گذاری فعلی هزینه‌های بسیار سنگین احتراق بنزین در شهر تهران را در نظر نمی‌گیرد و این امر مبنای تداوم شصت ساله آلودگی هوای تهران است. طبیعی است در صورت رعایت این رویکرد، یعنی: پرداخت هزینه های اجتماعی بنزین توسط مصرف کنندگان، شاهد رونق بازار انرژی‌های تجدید پذیر، حمل و نقل عمومی، استفاده بیشتر از دوچرخه و پیاده روی خواهیم بود. رخدادی که سبب می‌شود سه‌شنبه‌های بدون خودرو، داوطلبانه و پراشتیاق به تمامی روزهای کاری هفته تسری یابد.
تأمل‌برانگیزتر آن که آنچه از منظر اقتصاد محیط زیستی اهمیت دارد و ماجرای تداوم آلودگی هوای تهران و دیگر کلان‌شهرهای وطن را مورد فراکافت قرار می‌دهد، چیزی جدای از مکتب اقتصاد مقاومتی که مقام معظم رهبری بر آن تأکید دارند، نیست. به زبانی ساده‌تر، یکی از شناسه‌های عینیت یافتن شعار سال ۱۳۹۵، یعنی: «اقتصادی مقاومتی؛ اقدام و عمل»، همانا حمایت از پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو توسط تمامی مردم، ارگان‌های دولتی و نهادهای حاکمیتی نظیر قوه محترم قضاییه، بیت مقام معظم رهبری، فرماندهی کل نیروهای مسلح، مجمع تشخیص مصلحت نظام، حوزه‌های علمیه و صدا و سیما است. نمی‌شود یک گوشه نشست و انتظار داشت که اقتصاد مقاومتی عینیت یابد؛ اینک زمانه اقدام و عمل است.
همین و تمام.