چمن کاری: آری یا نه؟
قسمتی از کتاب "چمن غذا نیست" تالیف هدر فلورس:
چگونه حیاط خود را
به باغ تبدیل کنیم و چگونه محله خود را به باغ عمومی (باغ جامعه) تبدیل کنیم؟
«اشراف فرانسه برای
اولین بار ایده ایجاد فضای سبز با چمن را رواج دادند، آنها در قرن هجدهم در اطراف زمین
های کشاورزی خود چمن می کاشتند تا این پیام را بدهند که هم بیش از نیازشان زمین دارند
و هم می توانند (با کاشت چمن) مقداری از زمین خود را هدر بدهند و بلا استفاده بگذارند
تا قدرت خود را نشان بدهند. در حالی که دهقانان فرانسوی به علت نداشتن قطعه زمینی برای
کشاورزی از گرسنگی می مردند. احتمالا این سرخوردگی باعث انقلاب فرانسه در سال 1789
شد.»
(این عکس تزئینی است.)
در چمنکاری ها ده
ها برابر بیشتر از کشاورزی صنعتی مواد شیمیایی مصرف می شود. این آفت کش ها، کودهای
شیمیایی و علف کش ها با نفوذ در آب های زیرزمینی و تبخیر در هوا، باعث آلودگی گسترده
و گرم شدن کره زمین شده و تا حد زیادی خطر ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی را افزایش
می دهند. در واقع چمنکاری ها نسبت به کشاورزی
صنعتی، بیشترین استفاده را از تجهیزات، نیروی کار، سوخت، و سموم کشاورزی دارند.
بنیانگذار موسسه مطالعات
کویردانشگاه تهران و پدرکویر ایران می گوید: چمن کاری در بلوارها و پارک ها توسط شهرداری
نه تنها هوا را تمیز نمی کند بلکه هوا را نیز آلوده می کند! پرفسور پرویز کردوانی،
چمن کاری توسط شهرداری ها در شهرها را امری بیهوده و حتی مضر برای تمیزی هوا اعلام
کرد و با اشاره به این که چمن فقط در مناطقی که بارندگی آب چمن را تامین می کند؛ کشت
می شود، گفت : چمن برخلاف درخت نه تنها قدرت تصفیه هوای آلوده شهرها را ندارد بلکه
چمن که موجب هزینه زیاد و نیازمند آب فراوان است، تبدیل به زباله می شود.
(چمن کاری بلوار قائم)
وی با اشاره
به این که چمن تبدیل به فاضلاب می شود و موتورهای چمن زنی و کودهای نیترات، باعث گرم
شدن و آلودگی است، خاطرنشان کرد: دانشمندان اخیرا کشف کرده اند که چمن باعث گرم شدن
بیشتر کره زمین می شود. بنیانگذار موسسه مطالعات کویر دانشگاه تهران اظهارداشت: امروز
در کشور شهرداری ها نباید فضای سبز خود را توسعه دهند. به جای توسعه فضای سبز باید
منابع آلاینده را شناسایی و کنترل کنند.
(بلوار قائم)
(بلوار قائم)
وی با اشاره به اینکه مصرف آب شهرداری ها در
شهرها زیاد است اظهار داشت : آب پاشی خبابان ها توسط شهرداری ها، اگر با آب بهداشتی
باشد گناه است و اگر با آب غیر بهداشتی هم باشد موجب گسترش میکروب ها و بیماری ها است .پرفسور پرویز
کردوانی یادآورشد: شهرداری باید پیاده روها و کناره های خیابانها را به گونه ای طراحی
کند که شیب آن به طرف فضای سبز باشد . پدر علم کویرشناسی معتقد است: چمن سرطانزاست. وی در ادامه خانم
های خانه دار، ادارات و شهرداری را سه منبع مهم مصرف آب در شهرستان ها اعلام کرد و
گفت: به این سه منبع مهم باید استفاده بهینه از آب را آموزش داد. از طرفی تامین آب برای آبیاری فضای سبزی که عمدتا چمن کاری هست، باعث ایجاد تنش بین شهرداری ها و شرکت های آب و فاضلاب شده است و چند ماه پیش در استهبان نیز رخ داد.
در این برهه از زمان که همگی بر بحران آب واقفیم و تاثیرات آن را لمس می کنیم، به نظر می رسد باید راهکارهایی اتخاذ شود تا بتوان منابع آب شهرستان را بهتر مدیریت نمود. فرونشست زمین در ایج که هفته قبل خبرش را شنیدیم، خود تلنگری هر چند دیر هنگام به مسئولان و مردم بود که باور پیدا کنند که "بحران آب" تنها یک داستان نیست.
(فرو نشست زمین در ایج)
مصرف بی رویه ی آب در حوزه ی کشاورزی جای نقد و بحث فراوان دارد اما شهرداری ها نیز مصرف کنندگان بزرگی در حوزه ی آب هستند که می توان با بهینه سازی آن، قدمی بزرگ در کاهش مصرف داشت. افزایش کاشت گیاهان آب دوستی مثل چمن که تقریبا منفعتی (جز زیبا سازی) ندارند، شستشوی خیابان ها، فروش آب و ... از مواردی است که باید در اصلاح آن ها کوشید.
در کنار تمام فعالیت های ارزشمند شهرداری استهبان در حوزه های مختلف، امیدوارم با تغییر رویکردی آگاهانه، علاوه بر تحقق طرح "شهر تمیز" به سمت ایده ی "شهر سبز" هم گام برداریم. شهری که برآیند تمامی فعالیت های آن کمک به حفظ محیط زیست، حفظ منابع (آب، خاک، پوشش گیاهی و ...) افزایش صنایع سبز، کاهش بیماری های ناشی از آلودگی ها، اشتغالزایی سبز و ... باشد.
(سرریز آب شدن آب باغچه ها به سمت زمین های کشاورزی!!!)
(حجم بسیار زیاد آب برای آبیاری درختان که درصد قابل توجهی از آن هدر می رود.)