پُر کردن چاه های غیر مجاز حاشیه بختگان-استهبان-1

 

اختتامیه مدارس جامع محیط زیستی فارس

در سال تحصیلی 95-94 چهار مدرسه به صورت پایلوت، با عنوان مدرسه جامع محیط زیستی در استان فارس فعالیت کردند و با همکاری سمن های محیط زیستی، آموزه های محیط زیستی را به دانش آموزان سه پایه اول دبستان آموزش دادند. مدارس معارف و نیاکوثری2 در شیراز، مدرسه ای در زرقان و دبستان یار مهربان در استهبان چهار مدرسه مذکور بودند.

امروز چهارشنبه ششمین روز از مرداد ماه 95، اختتامیه فعالیت یکساله این مدارس جامع زیست محیطی با حضور جمعی از مدیران اداره کل آموزش و پرورش فارس، معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست فارس، تعدادی از کارشناسان محیط زیست، مدیران 4 مدرسه محیط زیستی، نمایندگان سازمان های مردم نهاد و تعدادی از مدیران دیگر مدارس در "خانه سلامت" آموزش و پرورش برگزار شد. در ابتدای این مراسم زهرا شفیعی سروستانی رئیس اداره آموزش و مشارکت های مردمی اداره کل حفاظت محیط زیست فارس گزارشی از روند اجرایی شدن مدارس جامع زیست محیطی در استان فارس ارائه نمودند. پس از آن مدیران مدارس جامع محیط زیستی برنامه ها و فعالیت های انجام شده ی مجموعه زیر نظر خود را تبیین کردند. بنده نیز به نمایندگی از دبستان یار مهربان گزارشی از برنامه ها، اردوها، کارگاه ها، فعالیت های انجام شده در طول سال گذشته را ارائه نمودم. مهندس جعفرنژاد معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست فارس ضمن تقدیر و تشکر از مدیران و آموزگاران این مدارس و با گرامیداشت یاد و خاطره شهید منوچهر شجاعی گفتند: امروزه درگیر بحران هایی متعددی در حوزه محیط زیست هستیم و می توان با همکاری آموزش و پرورش بسیاری از این  بحران ها را به سلامت پشت سر گذاشت.

جعفری معاونت تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش استان فارس نیز ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای محیط بان محیط زیست استان گفتند: اگر بخواهیم به تمام اهدافمان در حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و سلامت در جامعه دست یابیم، بدون شک باید همراهی آموزش و پرورش را مد نظر قرار دهیم و راهی جز این نیست. تمامی افراد جامعه به نوعی با آموزش و پرورش سر و کار دارند و این نهاد بهترین مکان برای تغییر نگرش در جامعه است.

در پایان از کلیه مدیران، معلمان، مدرسان و تشکلهای مردم نهاد همکار در اجرای این طرح تقدیر شد.

هفته منابع طبیعی

برای روز درختکاری

به دست خود درختی می نشانــــــــــم

به پایش جوی آبی می کشانـــــــــــــم

کمی تخم چمن بر روی خاکـــــــــــــش

برای یادگاری می فشانــــــــــــــــــــــم

درختم کم کم آرد برگ و بـــــــــــــاری

بسازد بر سر خود شاخســـــــــــــاری

چمن روید در آن جا سبز و خـــــــــــــرم

شـود زیر درختم سبـــــــــــــــزه زاری

به تابستــان که گرما رو نمایـــــــــــــــد

درختم چتر خود را می گشایـــــــــــــد

خنک می سازد آنجا را ز سایــــــــــــــــه

دل هر رهگذر را می ربایـــــــــــــــــد

به پایش خسته ای بی حال و بی تاب

میان روز گرمی می رود خــــــــواب

شود بیدار و گوید ای که این جـــــــــا

درختی کاشتی، روح تو شــــــــــاداب

گفت و گو

گفت و گویم با روزنامه ی "افسانه"

در مورد "پویش پاسداری از میراث فرهنگی و طبیعی"

ششم دی‌ماه 94، پویشی با نام «پویش پاسداری» اعلام موجودیت کرد و گروهی متشکل از کنشگران محیط‌زیست و میراث‌فرهنگی در بیانیه‌ای اهداف خود را برای انتخابات هفتم اسفندماه اعلام کردند. بنا به این بیانیه، پویش پاسداری از نامزدهایی که «پیشینه‌ دفاع از میراث‌فرهنگی و زیست‌بوم» را داشته باشند، برای این حوزه‌ها «دارای برنامه باشند یا آمادگی تنظیم برنامه‌هایی در این خصوص» را داشته باشند و «تعهدهای همکاری با پویش» را بپذیرند؛ پشتیبانی خواهد کرد. در مرام‌نامه پویش پاسداری نیز مواردی چون «باور به پاسداری از داشته‌های تمدنی»، «باور به توسعه‌ پایدار» و «برتری دادن منافع ملی بر منافع شخصی و اعمال نکردن سلیقه‌های سیاسی، حزبی، جناحی و قومی در مسایلِ کارشناسی» آورده شده است. اما هدف اصلی پویش پاسداری چیست، چه برنامه‌هایی در حمایت از محیط‌زیست و میراث‌فرهنگی دارد و چه سازوکارهایی برای انتخابات پیشِ رو اندیشیثده است؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها، گفت‌وگویی انجام دادم با رسول حاجی‌باقری نماینده پویش پاسداری در استان فارس؛ و از او درباره اهداف کوتاه مدت و درازمدت پویش پاسداری پرسیدم.

 

طبق آنچه که در مرام‌نامه پویش پاسداری آمده، انتخابات هفتم اسفندماه مهم‌ترین هدف تشکیل این پویش بوده است. کمی بیشتر درباره این اهداف بگویید.

واقعیت این است که با توجه به اوضاع وخیم سال‌های اخیر در تخریب محیط‌زیست و میراث‌فرهنگی، و همچنین بی مهری‌هایی که نسبت به این دو حوزه مهم صورت گرفته است؛ کنشگران مدنی تصمیم گرفتند در اقدامی کاملا شخصی (یعنی در پویش پاسداری افراد به صورت حقیقی حضور دارند، و نه حقوقی)، یک دخالت مدنی انجام دهند. بنابراین ما در پویش از پتانسیل «ان‌جی‌او»ها استفاده نکرده‌ایم. اما چرا انتخابات برای ما مهم است؟ علت آن است که ما بر این باوریم که شاید با دخالت مدنی در انتخابات پیش رو، از طریق رایزنی با نامزدها؛ بتوان قدمی برداشت و تخریب‌های کنونی در دو حوزه محیط‌زیست و میراث‌فرهنگی را کمتر کرد. البته توجه داشته باشید که ما نگاه جناحی به مساله محیط‌زیست نداریم؛ یعنی نگرش سیاسی نامزدها برای ما تفاوتی ندارد و هر نامزدی که پیمان‌نامه پویش را بپذیرد، جزو پویش می‌شود. بنابراین اصلاح‌طلب یا اصول‌گرا بودن نامزدها برای ما تفاوتی ندارد و اهداف است که مهم است.

خب به طور مشخصی، پویش پاسداری قرار است چه کارهایی انجام دهد؟ من دیدم در اهداف ذکر شده در مرم‌نامه شما، تشکیل دو کمیسیون تخصصی «محیط‌زیست» و «میراث‌فرهنگی» نیز ذکر شده است.

پتانسیل خوبی که پویش پاسداری دارد، آن است که هدفش، موضوعی است که تقریبا همه کشور با آن درگیر هستند. شاید به همین خاطر است که تا کنون دست‌کم در 15 استان کشور، هسته‌مرکزی استانی پویش پاسداری تشکیل شده و فعال است. هسته‌مرکزی پویش اما در تهران است و حدودا از دو سال پیش افرادی چون دکتر مهدی حجت (بنیان‌گذار سازمان میراث‌فرهنگی)، دکتر رضا مکنون (عضو هیات‌علمی دانشگاه امیرکبیر)، دکتر علی‌اکبر عظیمی و بسیاری دیگر از کنشگران مدنی، مقدمات تشکیل این پویش را فراهم کردند. البته با آنکه این اقدام، سیاسی به نظر می‌رسد، اما پویش یک دخالت مدنی است. چون ما به دنبال قدرت سیاسی نیستیم؛ بلکه می‌خواهیم با ورود به مجرای انتخابات و با ارتباط گرفتن و امضای پیمان‌نامه با نامزدها؛ تاثیری مثبت بر وضع وخیم محیط‌زیست و میراث‌فرهنگی بگذاریم.

سازوکار نمایندگان عضو پویش پاسداری در مجلس آینده چگونه خواهد بود؟ آنها موظف به انجام چه کارهایی خواهند بود؟

نکته اول آن است که برای ما کمیت مهم نیست و هدف اصلی، کیفیت نماینده عضو پویش است. اما اگر فرض بگیریم از استان‌های مختلف کشور تعدادی از نامزدهای عضو پویش پاسداری به مجلس راه یابند، چون این افراد پیمان‌نامه پویش را پذیرفته‌اند؛ متعهد هستند که در مجلس آینده با پویش کاملا در ارتباط باشند.

آیا در قبال امضای پیمان‌نامه پویش پاسداری، نامزدها از حمایت این پویش در انتخابات یا حمایت‌های دیگر بهره‌مند خواهند شد؟

شاید درست نباشد که ما از جنبه منفعت دوطرفه به این موضوع نگاه کنیم. کسی که این پیمان‌نامه را می‌پذیرد، یا ما که در پویش این فعالیت‌ها را انجام می‌دهیم، به دنبال منفعت شخصی نیستیم و هدف‌مان منافع ملی است. پس از انتخابات نیز تعهد نامزدها به پویش، جزو وظایف آنها می‌شود تا مواردی را که در پیمان‌نامه پویش ذکر شده، پیگیری کنند و گزارش دهند. اما به هرحال اعضای پویش می‌توانند از نظر رسانه‌ای به نامزدها کمک کنند. یا مهم‌تر آنکه، تیم‌های تخصصی پویش می‌توانند اطلاعات خام شهرستان‌ها در مورد محیط‌زیست و میراث‌فرهنگی را به صورت رایگان به نامزدها ارایه دهند تا نامزدها نیز در کارگروه‌های خود از این اطلاعات، برای برنامه‌ریزی‌های انتخاباتی تولید محتوا کنند. درواقع نیروهای پویش می‌توانند به نامزدهای عضو پویش، برای فعالیت‌های ملی، استانی و شهرستانی‌شان مشاوره رایگان دهند. البته بیشتر تعهدات نامزدهای عضو پویش، تعهدات ملی است و نامزدی که پیمان‌نامه پویش پاسداری را می‌پذیرد، باید ملی‌نگر باشد و صرفا نگاه منطقه‌ای و جزیره‌ای نداشته باشد. هرچند که ما در در پایان تعهدات‌مان، تعدادی خواسته‌های استانی نیز داریم.

به تعهدات استانی اشاره کردید. به عنوان مثال شما به عنوان نماینده پویش پاسداری در استان فارس، افزون بر آن تعهدات کلان ملی، چه خواسته‌های استانی از نامزدهای عضو پویش دارید؟ با توجه به اینکه وضع زیست‌محیطی در فارس بسیار وخیم است و یکی از بزرگ‌ترین مشکلات استان نیز خشکسالی است.

مشکلات فارس را می‌توان در دو حوزه برشمرد؛ محیط‌زیست و میراث فرهنگی. در مورد محیط‌زیست به عنوان مثال ما در فارس 11 تالاب داریم که خشک‌شدن آنها را در گوشه گوشه استان شاهدیم. از سویی استان فارس از نظر «تراز منفیِ آب» در کشور دوم است و همچنین وضعی بسیار وخیم در سفره‌های آب زیرزمینی دارد. مثلا الان ما در منطقه «ایج» شهرستان استهبان با پدیده فروچاله مواجه هستیم. فروچاله‌ها آخرین نشانه‌های بیابان‌زایی هستند و این یک هشدار بسیار وحشتناک است. بنابراین مهم‌ترین اهداف پویش پاسداری در فارس در حوزه محیط‌زیست، رسیدگی به وضع تالاب‌ها و تامین حقابه آنها، رسیدگی به اوضاع نابه‌سامان جنگل‌های زاگرس، نظارت و پیگیری بهبود بخشیدن صنایع آلاینده مثل پتروشیمی‌ها، پیگیری زمین‌خواری‌ها و پیشگیری از آنها، و ساماندهی و اصلاح الگوی آبیاری باغات و زراعت است. در حوزه میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز به نظر می‌رسد برخی قوانین به اصلاح نیاز دارند. مثلا در حال حاضر در استان فارس بافت‌های تاریخی بسیاری داریم که تحت عناوین مختلف این بافت‌های تاریخی و باستانی از بین می‌رود. همچنین در حوزه میراث‌باستانی نیز افزون بر مقابله با حفاری‌های غیرمجاز، به انتخاب مدیران متخصص و کارشناس نیاز داریم. از سویی توجه به صنایع‌دستی و فراهم کردن زیرساخت‌های گردشگری نیز از جمله مواردی است که باید روی آنها بیشتر تامل کرد.

مهم‌ترین هدف پویش پاسداری، انتخابات هفتم اسفندماه 94 است. می‌خواهم بپرسم این پویش پس از انتخابات چه برنامه‌ها و اهداف درازمدتی خواهد داشت؟

پس از انتخابات برنامه پویش پاسداری، پیگیری تعهدات و کمک به نامزدهایی است که وارد مجلس می‌شوند. از همین رو می‌توانم بگویم که این روند ادامه خواهد داشت تا به نتیجه رسیدن اهداف پویش؛ که همان بهبود وضع محیط‌زیست و میراث‌فرهنگی کشور است.

صفحه اصلی خبر را اینجا ببینید.

عملکرد مجلس نهم

نگاهی به عملکرد زیست‌محیطی مجلس نهم، مصوبه‌هایی که نمک به زخم محیط زیست پاشیدند. 

جامعه > محیط زیست - بررسی عملکرد نمایندگان دوره نهم مجلس در حوزه محیط زیست نشان می دهد این تصمیمات گاه به ضرر محیط زیست و گاه قدمی برای بهبود آن بوده است.

طهورا شهبازی: فرصت نمایندگان  رو به اتمام است. شمارش معکوس بهارستان نشینان نهمین دوره مجلس شروع شده. نمایندگان مجلس نهم که عملکردشان از اواخر دولت قبل به اوایل دولت فعلی گره خورده  در این ۴سال لایحه هایی به تصویب رساندند گاه مثبت گاه منفی.

بررسی عملکرد این نمایندگان در حوزه های مختلف نتایج متفاوتی دارد؛ محیط زیست یکی از حوزه هاست  که از جهات مختلف تحت تاثیر تصمیمات بهارستان نشینان قرار گرفته. نماینده های دور نهم مجلس طی ۴سال فعالیت خود در حوزه محیط زیست در کل ۱۶ لایحه به تصویب رساندند که ۶ مصوبه زخم محیط زیست را درمان و ۱۰ مصوبه نمک به زخم محیط زیست پاشیده است.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ تعاملات مجلس با محیط زیست اما به مصوبه ها ختم نشد و در مواردی انتقادات طیف خاصی از نمایندگان از ریاست سازمان محیط زیست گلوی محیط زیست ایران را فشار می داد.

طرح هایی مانند تحقیق و تفحص از سازمان حفاظت محیط زیست، ادغام سازمان حفاظت محیط زیست با سازمان جنگل ها،مراتع و آبخیزداری، حذف بودجه گردو غبار (با وجود فشار به معصومه ابتکار برای مقابله با ریزگردها) و جمع آوری امضا برای احداث جاده در جنگل ابر از جمله طرح های ناکام مجلس برای تصویب بود.

از طرف دیگر در حال حاضر لایحه های ضروری برای بهبود وضعیت حال حاضر محیط زیست همچنان در حال رفت و آمد در مجلس است. لایحه های هوای پاک، لایحه ارزیابی زیست‌محیطی، لایحه خاک و لایحه حفاظت از تالاب و دریاچه‌های ایران در حالی دستور کار مجلس قرار دارد که در این رابطه ابتکار روز گذشته گفت:«امیدواریم مجلس قبل از ورود به بحث بودجه به آن رسیدگی کند.»

جدول های زیر عملکرد نمایندگان مجلس نهم در حوزه محیط زیست را نشان می دهد؛

جدول شماره یک؛ مصوباتی که نتیجه‌ای علیه محیط زیست داشتند

ردیف	نام طرح	تاثیرات  بر محیط زیست
1	لایحه قانون جامع منابع طبیعی	برای متجاوزانی که تا سال65 عرصه‌های منابع طبیعی را اشغال کرده و اکنون در تصرف دارند سند مالکیت صادر خواهد شد ضمن آنکه برای فرصت‌طلبان و سودجویانی که طی سال‌های 65 تا 89‌ عرصه‌های منابع طبیعی را به‌صورت غیرقانونی متصرف شده‌اند سند اجاره 99‌ساله صادر می‌شود. بدیهی است که چنین ماده‌ای نه‌تنها باعث صیانت و حفاظت نمی‌شود بلکه روحیه واگذاری زمین و تجاوز به عرصه‌های طبیعی را تشویق می‌کند.
2	جرم زدایی و قضازدایی	افزایش جرایم و تشدید تخلفات محیط زیستی و در نهایت باعث پیشروی بحران‌های کنونی و بروز معضل‌های جدید در این حیطه می شود . در موضوع های شکار و صید، نحوه جلوگیری از آلودگی هوا، حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی و ده‌ها قانون دیگر مجازات حبس و جزای نقدی اگرچه به صورت ناکافی اما دیده شده است.
3	لغو محدودیت استقرار صنایع	هر کس می‌تواند در خارج از حریم شهرها و روستاها و در هر نقطه‌ای که دلش خواست گلخانه،‌ دامداری،‌ مرغداری، ‌مزارع پرورش ماهی و سایر واحدهای تولیدی ‌کشاورزی و صنعتی و معدنی راه بیندازد. این مجوز زمینه تخریب وسیع منابع طبیعی، جنگل ها و زمین های کشاورزی را فراهم می‌کند که بسیاری از کارشناسان را نگران کرده است. در نهایت بازگذاشتن دست زمین خواران برای تصرف زمین های روستایی. همچنین باعث راه یافتن فاضلاب های صنعتی و معدنی در زیست گاه های انسانی و حساس می شود.
4	تغییر قانون مجازات قاچاق اسلحه	زمینه را برای افرادی که سلاح غیرمجاز شکاری دارند، فراهم کرد تا مجوز قانونی بگیرند. با تصویب این قانون، بازار سلاح قاچاق داغ شد و همه دنبال سلاح قاچاق ارزان قیمت بودند. با این مصوبه آمار قابل توجهی بر حجم سلاح شکاری افزوده شد.
5	کاهش ۳۵درصدی اعتبارات سازمان	کاهش اعتبارات سازمان حفاظت محیط زیست ضربه ای بزرگ به بدنه این سازمان وارد آورده و دست سازمان را برای پیشبرد عملیات های بزرگ و جلوگیری از تخریب های گسترده محیط زیست بسته است.
6	سدسازی با رویکرد بهره برداری از منابع آب کشور	ایستا بودن آب، کمبود آب سفره های زیر زمینی، آبخیز داری، خشک شدن قنات ها و آب بندان ها؛ ساختن سدهای متعدد همچنین تشدید کننده چشمه های ریزگردها است.
7	حذف بودجه ۶۰میلیاردی مقابله با ریزگردها که در آخر به تصویب رسید	افزایش ریزگردها و عدم اعتبارات کافی برای مقابله با زمینه های ایجاد گردو غبار
8	بهره برداری از معادن در مناطق حفاظت شده که توسط علی لاریجانی ملغی اعلام شد	از بین رفتن حیات‌وحش موجود در درون مناطق چهارگانه محیط زیست و عدم امنیت جانی و روانی آنها، از بین رفتن پوشش گیاهی مناطق حفاظت شده
9	فروش پارک پردیسان	واگذاری پارک پردیسان به شهرداری و از بین رفتن طبیعت وسیع آن که زیستگاه جانوران زیادی نیز هست.
10	انحلال شورای عالی محیط زیست	نابودی دریاچه پریشان، خشک شدن دریاچه ارومیه، از سرگرفته شدن احداث کنارگذر تالاب انزلی، عبور جاده از جنگل ابر و جنگل ارسباران، احداث جاده در جنگل گلستان، خشک شدن زاینده رود و بی آبی کارون، برنامه فروش آشوراده و احداث پتروشیمی در گلستان و گیلان تنها نمونه هایی از تاثیر لغو این شورا بر محیط زیست بوده.

جدول شماره دو؛ مصوبات زیست محیطی

ردیف	نام طرح	تاثیرات  بر محیط زیست
۱	الحاق دولت به پروتکل کنوانسیون پیشگیری از آلودگی های دریایی ناشی از تخلیه پسماند و سایر مواد آلاینده	در این پروتکل، تمام شناورهایی که در دریاها و آب های دولت های عضو، تردد می کنند موظف به جلوگیری از تخلیه پسماند خود در آب های منطقه هستند. این پروتکل نقش موثری در پیگیری و پیشگیری از آلودگی های ناشی از شناورها خواهد داشت.
۲	پروتکل حفاظت از دریای خزر در برابر آلودگی های ناشی از منابع و فعالیت های مستقر در خشکی	۵۰ درصد آلودگی های سواحل و آب های زیرزمینی، منشاء خشکی دارد و از این رو تصویب این پروتکل نقش بسزایی در ایجاد تعامل برای جلوگیری از آلودگی با منشاء خشکی و آثار بسیار مخرب آن بر اکوسیستم خزر که ناشی از فعالیت های صنعتی و رهاسازی پساب های شهری، کشاورزی، صنعتی و نفتی است، خواهد داشت.
۳	موافقت نامه همکاری در مورد آب و هوا شناسی دریای خزر	باتوجه به اهمیت کنوانسیون چهارچوب حفاظت از محیط زیست دریایی دریای خزر (کنوانسیون تهران) به عنوان یکی از ساز و کارهای توسعه همکاری های منطقه ای بین طرفها شناخته شده است. با تأکید بر ضرورت ایجاد و توسعه سامانه منطقه ای برای دستیابی به اطلاعات آب و هواشناسی در دریای خزر و تبادل آن به منظور تسهیل در حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در منطقه
۴	کنوانسیون میناماتا در مورد کنترل آلودگی ناشی از جیوه	به دلیل اثرگذاری بسیار مخرب آلودگی های جیوه بر سلامت اکوسیستم و محیط زیست، این لایحه به تصویب مجلس رسید. جیوه از طریق دستگاه تنفسی جذب شده و به معده و روده آسیب می رساند. همچنین وجود آن در هوا خطرناک است.
۵	لایحه توسعه انرژی های تجدید پذیر	گامی مؤثر در افزایش مصرف این نوع انرژی ها و حفاظت از محیط زیست شهری است. ‏ کاهش آلودگی هوا و جلوگیری از تغییرات اقلیمی. کاهش وابستگی به نفت، حفظ محیط زیست و در نهایت منجر به توسعه پایدار می شود.
۶	اصلاح کنوانسیون بازل در خصوص کنترل انتقال برون مرزی مواد زائد و زیان بخش و دفع آن ها	طبق این لایحه، از انتقال مواد زائد از کشوری به کشور دیگر جلوگیری و از انتشار آلودگی پیشگیری می شود

لینک خبر

اعتراض به ساخت تنگ سرخ

نامه به ریاست جمهوری اسلامی ایران:

 

 

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

جناب آقای دکتر حسن روحانی

 

باسلام

احتراما به پیوست نتایج مطالعات کارشناسان و اظهار نظر نهایی آنان در خصوص احداث سد تنگ سرخ واقع در استان فارس، شهر شیراز و تایید آن توسط نمایندگان شبکه های سازمان های مردم نهاد محیط زیستی سراسر کشور ایفاد می‌گردد.

خواهشمند است با عنایت به درخواست فعالین جوامع مدنی محیط زیست کشور، که به پیوست آمده است، دستورات لازم را در خصوص توقف احداث سد تنگ سرخ صادر فرمایید.

 سازمان‌های مردم‌نهاد محیط زیستی سراسر کشور به همراه نخبگان علمی و کارشناسان صاحب نظر پیگیری‌کننده‌ی این درخواست پیشاپیش از حضرت‌عالی کمال تشکر و قدردانی را نموده و امیدوارند با برداشته شدن این گام در راستای تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی که امید است همواره سرلوحه‌ی فعالیت‌های دولت تدبیر امید باشد شاهد سرافرازی و صلابت کشور عزیزمان باشیم.

 

 

نامه تحلیلی اعتراض بیش از 90 انجمن زیست محیطی کشور به ساخت سد تنگ سرخ در شیراز:

 

به نام خدا

از ســرگذشـت پیشینــیان پنــد گیــریـد، پیش از آن که شما عبرت دیگران شوید.

موضوع: هشدار در خصوص ساخت سد تنگ سرخ شیراز

آنچه امروز به عنوان بحران محیط زیست با جنبه‌هایی چون خشک شدن تالاب‌ها، هجوم ریزگردها، آلودگی‌های کشنده گازهای سمی؛ تخریب طبیعت و... خود را با شدیدترین حالت ممکن نشان می‌دهد، پی‌آمد چند دهه بی‌توجهی به ابتدایی‌ترین آموزه‌های زیستن در کنار طبیعت بوده است. تفکری که نیاز‌های بوم شناسی را نه یک ضرورت و امر حیاتی، بلکه خواسته‌ی لوکس طرفداران محیط زیست انگاشته و با هر حربه‌ای سعی در متهم کردن و منزوی ساختن صداهایی داشته که این نیازها را فریاد زده‌اند. از میان صدها آسیب وارده به طبیعت مظلوم این سرزمین، سه نمونه بارز و جدیدترین آن‌ها؛ خشکیدن دریاچه ارومیه، هجوم کشنده ریزگردها به خطه شهید پرور خوزستان و شور شدن دریاچه سد گتوند در حد شوری دریاهای آزاد، است. این‌ها دست‌آوردهای متخصصان و مدیرانی است که به عمد یا به سهو نصیحت دلسوزان محیط زیست را نشنیده، به بیراهه رفته و افزون بر تهدید سلامتی مردم، زیان‌های هزاران میلیاردی به طبیعت و منافع آن‌ها وارد کرده‌اند.

اکنون پس از آزمون و خطا‌های فراوان، در دیار شیراز، پایتخت فکر و فرهنگ سرزمین کهن، یکی دیگر از این دست تصمیم‌های متضاد با طبیعت در حال رخ‌دادن است. علی رغم مخالفت سازمان محیط زیست، سدی به نام "تنگ سرخ" در محدوده‌ی شهری پر جمعیت( حدو 5/1 میلیون نفر) بر سازندی از جنس مارن و گچ، و در نزدیکی گسل فعال سبزه پوشان با همکاری متولیان شهر و با تایید تعدادی از متخصصان آب، در حال گذراندن مراحل اولیه اجرایی است. مجریان سد، برای دست‌یابی به هدف اصلی آن(مهار سیلاب رودخانه خشک شیراز)، سازه‌ای را پیشنهاد کرده‌اند که برای انتخابش ابتدایی‌ترین اصل مهندسی آب و خاک(آزمون گزینه‌های مختلف با معیار‌های اقتصادی، فنی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی و سپس انتخاب گزینه برتر) را انجام نداده‌اند. آن‌ها از ابتدا با اتکا بر بازدید‌های زمینی، تنها یک گزینه یعنی ایده بنای سد را در دستور کار قرار داده‌اند.

حوزه‌ی آبخیز این سد یکی از منابع اصلی تامین آب تالاب مهارلو واقع در حاشیه شرقی شیراز است. با احداث این سد و مصرف آب آن برای ایجاد مراکز تفرجگاهی پیرامون(که از هم اکنون اراضی آن با قیمت‌های گزاف در حال خرید و فروش است)، گلوی نیمه مرطوب دریاچه مهارلو فشرده‌تر می‌شود. به این ترتیب، نیمه جانی که برای این تالاب باقی مانده از آن ستانده می‌شود.

آگاه باشیم که تمام طرح‌های سد‌سازی در حوضه‌های بالادست دریاچه‌هایی چون ارومیه و بختگان-طشک که امروز یکی از مشکلات اصلی کشور است، با تایید متخصصان مطرح آب کشور بنا شده‌اند. اما، امروز هیچ‌یک از آن‌ها نه تنها حاضر به پذیرش مسوولیت امضای خود نیستند، بلکه به نوعی مدعی نیز می‌باشند. از روز پیدایش تفکر ایجاد سد تنگ سرخ، گروهی از متخصصان آب و خاک استان و کشور به دلایلی که در پی می‌آید اثرات منفی ساخت سد را بیشتر از آثار مثبت آن می‌دانند. آن‌ها با استناد به برخی پژوهش‌ها و نظر برخی اساتید از جمله آقایان دکتر سید آهنگ کوثر، دکتر قدرت‌اله فرهودی، دکتر مجید اسدی و... به این جمع‌بندی رسیده‌اند که ساخت این سد نه تنها به نفع مصالح عمومی نیست، بلکه  در کوتاه مدت و دراز مدت منافع عمومی، جان و مال مردم را تهدید می‌کند. دلسوزان محیط زیست که به هر زبانی نادرست بودن این سازه را فریاد کرده‌اند، جوابی جز تهدید، بی پاسخی و دعوت به دادسرا نشنیده‌اند.

آیا زمان آن نرسیده است که زبان طبیعت را بفهمیم و کفاره‌هایی را که از بی توجهی به طبیعت در حال پرداخت هستیم به یاد آوریم و یک بار هم که شده واقعه را قبل از وقوع علاج کنیم؟ (الم یان للذین امنوا ان تخشع قلوبهم لذکرا...)

مهمترین دلایل مخالفان این سد را در چند فراز مشخص زیر می‌توان خلاصه کرد:

-         نزدیکی محل بنای سد به گسل‌ها به ویژه گسل سبزه پوشان و خطر شکست سد در اثر زمین لرزه که حیات ساکنان یک و نیم میلیون نفری شیراز را تهدید می‌کند. به این مسئله باید حرکت کوه  دراک را نیز افزود.

-         حتی اگر احتمال خرابی ناخواسته (طبیعی) را صفر که فرضی محال است، بپذیریم، امکان تخریب مصنوعی سد احداث شده بر فراز یکی از مهمترین کلان‌شهرهای کشور وجود دارد. دشمنان دد صفتی چون رژیم صهیونیستی و تروریست‌های تکفیری (دشمنان آشکار نظام مقدس جمهوری اسلامی) که به معاهدات جهانی (معاهده IHL ممنوعیت تخریب سدها) پایبند نیستند، با احداث این سد راهی ساده وکم هزینه برای تخریبی وسیع خواهند یافت. پرتاب بمب‌هایی بسیار ابتدایی  (بمب بشکه‌ای) به درون مخزن و پشت دیواره دو سد آلمان در جنگ جهانی دوم و تخریب آنها تجربیات تلخی را به جای گذاشته‌است. 

-         گریز آب از دریاچه و آبدار کردن لایه‌های مارنی اطراف که سبب ایجاد توده‌های گلی در سیلاب‌ها و مدفون کردن مناطق مسکونی اطراف خواهد بود.

-         بالا آمدن سطح سفره آب زیرزمینی در اراضی پایین دست سد(مناطق مسکونی دشت شیراز)؛

-         کاهش قابل توجه آب ورودی به تالاب مهارلو که تنها منبع آب آن سیلاب‌هایی است که قرار است با احداث این بنا بخش بزرگی از آن در دریاچه سد ذخیره شود. این موضوع سبب خشکی مداوم دریاچه و تبدیل آن به یک منشا ریزگرد فعال شده و شهرهای شیراز، سروستان و روستاهای اطراف آن را تهدید می‌کند.

-         رسوب دهی فراوان اراضی حوضه سد که سبب پر شدن مخزن آن در کوتاه مدت می‌گردد.

مخالفان بنای سد براین باورند که برای مهار سیل رودخانه خشک شیراز روش‌های مدیریتی و زیستی سازگار با محیط زیست فراوانند. نمونه‌ای از آن در سر شاخه نهر‌اعظم در کلستان (30 کیلو‌متری غرب شیراز) به وسیله اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس انجام شده که در سطح ملی نیز الگو است. بر اساس پژوهش‌های انجام شده با اجرای این طرح، از سال 1385 با اصلاح کاربری اراضی و به کمک مردم، نه تنها از روان‌آب برای تولید کشاورزی (بادام، انگور و انجیر دیم) استفاده شده، بلکه به میزان چشمگیری از شدت سیل کاسته شده است.

نگذارید سد تنگ سرخ را بسازند.

 

انجمن ها و گروه های حامی:

1 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان فارس

2 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان اصفهان

3 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان همدان

4 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان مرکزی

5 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان بوشهر

6 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان چهار محال و بختیاری

7 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان تهران

8 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان مازندران

9 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان کرمانشاه

10 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان هرمزگان

11 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان اردبیل

12 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان البرز

13 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان قم

14 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان زنجان

15 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان

16 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان خراسان جنوبی

17 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان لرستان

18 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان خوزستان

19 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی

20 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان گلستان

21 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان یزد

22 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان سمنان

23 شبکه‌ی سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی استان گیلان

24 شبکه‌ی دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران

25 هم‌اندیشان تالابی کشور

26 انجمن پیشگامان خورشید استهبان

27 انجمن دوستداران شهر و طبیعت شوش

28 جمعیت اتحاد سبز استان سمنان

29 موسسه‌ی محیط زیستی سرزمین ایده آل ما گیلان

30 شبکه‌ی ارس

31 یاوران محیط زیست سیمره

32 مهرگان طبیعت نکا

33 کانون عالی گسترش فضای سبز و حفظ محیط زیست ایران

34 موسسه‌ی سبزکاران گیلان

35 گروه سبز ماسال

36 پیشگامان محیط زیست بندرکیاشهر

37 انجمن هامون

38 جمعیت کویر سبز کاشان

39 کانون مهرورزان طبیعت

40 حریم سبز وطن قم

41 کوهنوردان گیاهخوار ایران

42 پناهگاه حیوانات دماوند

43 شاخه دانشجویی بنیاد حرمت حیات

44 کمیته‌ی آب و توسعه‌ی پایدار سمنا

45 هیلو جنبش علفزار کرمانشاه

46 کیمیای سبز مرکزی

47 انجمن کودکان طلوع سبز

48 جامعه‌ی همیاران منابع طبیعی و محیط زیست استان مرکزی

49 سبزگسترمرکزی

50 مکتب حرمت حیات

51 احیاگران طبیعت استان مرکزی

52 گروه سرو کوهی استهبان

53 پاکسازان طبیعت فارس

54 جمعیت زنان و جوانان حافظ محیط زیست گیلان

55 رفتگران طبیعت

56 انجمن دوست داران محیط زیست زرین دشت

57 موسسه‌ی برین سبز اندیشان شیدور

58 جمعیت دوست داران طبیعت زاگرس

59 بوم فناوران

60 انجمن حامیان محیط زیست و حیوانات فارس

61 انجمن حیات ایران

62 احیاء کنندگان تالاب بین المللی کمجان

63 انجمن میراث ماندگار بختگان

64 خانه بوم گردان پارس

65 خانه توریسم فارس

66 موسسه‌ی حیات سرزمین ما

67 انجمن سبزگستران پا قلات

68 مرکز امور اجتماعی باور استهبان

69 انجمن همیاران محیط زیست زرقان

70 میراث سبز پریشان

71 موسسه‌ی طبیعت و سلامت

72 دیده بان کازرون

73 کانون سبز فارس

74 جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست

75 جمعیت سبزحافظان همیار ارژن

76 گروه اقدام سبز پارس

77. موسسه سیزده فروردین

78. انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه (تاریشا)

79. کمیته محیط زیست انجمن گردشگری ورزشی

80. انجمن پرندگان ایران

81. انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری فارس

82. انجمن مهرگان (شیراز)

83. انجمن عصر باستان ( شیراز)

84. انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان

85. انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو (بهشهر)

86. پایگاه پژوهشی هخامنشیان (تهران)

87. جمعیت دوستداران طبیعت نجف‌آباد

88. انجمن حافظان محیط‌زیست اخشیجان بادرود

89. جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط‌زیست اصفهان

90. کانون پژوهش و حفاظت از طبیعت پایدار محیط‌بان

91. انجمن جوانان سپید پارس (بابل)

92. انجمن کوهنوردی کارگران البرز

93. انجمن حفاظت از میراث فرهنگی، طبیعی و آثار تاریخی ایران (اصفهان)